Ο Ιωάννης Γεωργελάς, παιδί στρατιωτικού του αμερικανικού στρατού, γεννήθηκε στο Τέξας. Τον ενθουσίαζαν τα ναρκωτικά, και ήταν ένας κακός μαθητής και απέδιδε κάτω του μετρίου. Σήμερα είναι δημόσιο πρόσωπο στο Ισλαμικό Κράτος. Διαβάστε την ιστορία της μακρινής και πολυτάραχης πορείας του.
Του Graeme Wood* / Μετάφραση: AntiZiTroΚατά την αυγή ενός ζεστού πρωινού του Σεπτέμβρη του 2013, ένα minivan σταμάτησε σε μια γκρεμισμένη βίλα στη πόλη Αζάζ στη Συρία. Ένας 29χρονος άνδρας με μακριά γένια ξεπρόβαλε από το κτίριο μαζί με την έγκυο βρετανίδα γυναίκα του και τα τρία του παιδιά, ηλικίας οκτώ, τεσσάρων και σχεδόν δύο ετών. Ήταν μόνο για περίπου ένα μήνα στη Συρία αυτή τη φορά. Τα παιδιά ήταν άρρωστα και υποσιτισμένα. Τα σύνορα που είχαν διασχίσει από την Τουρκία στη Συρία απείχαν μόλις λίγα λεπτά, αλλά το πέρασμα δεν ήταν πλέον ασφαλές. Πήδησαν στο minivan, κάθισαν επάνω σε προβιές κολλημένες στο πάτωμα – δεν υπήρχαν καθίσματα – και ο οδηγός τους πήγε δύο ώρες ανατολικά μέσα από ένα κατεστραμμένο τοπίο, σταματώντας τελικά σε ένα μέρος όπου η οικογένεια μπορούσε να γλιστρήσει απαρατήρητη στην Τουρκία.
Αποβιβάστηκαν μέσα σε ένα άλσος από ακανθώδη δέντρα. Πινακίδες προειδοποιούσαν για νάρκες. Τα σύνορα καθ’ αυτού απείχαν περισσότερο από μία ώρα πεζοπορίας μέσω ερήμου. Είχαν ξεχάσει να πάρουν νερό. Η Τάνια τραβούσε τα παιδιά που ξέρναγαν· ο Yahya κουβαλούσε μία βαλίτσα και ένα καροτσάκι. Στα μέσα της διαδρομής, η Τάνια ένιωσε συσπάσεις, αν και είχε αρκετούς μήνες ακόμη μέχρι να γεννήσει. Συνέχισαν. Στα σύνορα, κι ενώ η οικογένεια στριμωχνόταν μέσα από τα συρματοπλέγματα, οι σφαίρες ενός ελεύθερου σκοπευτή εκτίναζαν το χώμα γείρω τους.
Ο Yahya είχε κανονίσει με έναν διακινητή ανθρώπων να τους συναντήσει, κι όταν έφτασε το φορτηγό, ο Yahya του έσφιξε μερικές εκατοντάδες δολάρια στο χέρι. Ο Yahya και η Τάνια ήταν παντρεμένοι 10 χρόνια, αλλά δεν αποχαιρετίστηκαν. Ικανοποιημένος ότι η οικογένεια του δεν θα πεθάνει, ο Yahya γύρισε και πέρασε τα σύνορα, πίσω στη Συρία – και πάλι κάτω από τους ασταμάτητους πυροβολισμούς που δεν σε άφηναν να πάρεις ούτε ανάσα.
Ο διακινητής οδήγησε την Τάνια και τα παιδιά σε μικρή απόσταση μέσα στην Τουρκία, μετά τους πέταξε στο δρόμο χωρίς φαγητό ή νερό και εξαφανίστηκε. Η Τάνια μετέφερε τα παιδιά και τις αποσκευές προς την πλησιέστερη πόλη. Η μέρα τελείωνε με τη μεσολάβηση ενός ξένου μοτοσικλετιστή, που τη βοήθησε να μεταφέρει τα πράγματά τους σε μια στάση λεωφορείων. Η Τάνια άρχισε να χάνει αμνιακό υγρό λόγω του ταξιδιού και έβγαλε τις επόμενες εβδομάδες μέχρι να αναρρώσει στην Κωνσταντινούπολη και στη συνέχεια με την οικογένειά της στο Λονδίνο. Έξι μηνών έγκυος ζύγιζε 43 κιλά.
Καθώς η οικογένειά του ταξίδευε στο Λονδίνο, ανακουφισμένος που διέφυγε από το χειρότερο μέρος της γης, ο Yahya αισθάνθηκε ανακούφιση – θα μπορούσε να ακολουθήσει τα όνειρά του χωρίς να τον περιορίζουν η γυναίκα και τα παιδιά. Αισθάνθηκε απελευθερωμένος. Είχε οράματα για το χαλιφάτο που έπρεπε να δημοσιευτούν, και ιδέες για το πώς να τα διαμορφώσει. Αυτές οι σκέψεις δεν ήταν κενές. Ο Yahya μέχρι τότε, είχε μεν λίγους οπαδούς αλλά με επιρροή, και με την ήρεμη πίστη του κέρδισε το σεβασμό που οι δάσκαλοι και γονείς του είχαν αποκρύψει κατά τη διάρκεια της νιότης του. Η μοίρα του φάνηκε να συγκλίνει με αυτήν του κόσμου. Ήταν η καλύτερη ημέρα της ζωής του.
Άκουσα για πρώτη φορά το όνομα Yahya Abu Hassan το 2014, καθώς αναφερόταν σε ένα άρθρο για εκείνο το περιοδικό σχετικά με την άνοδο του Ισλαμικού Κράτους. Ήμουν σε ένα προάστιο της Μελβούρνης, μιλώντας με τον Musa Cerantonio, έναν Αυστραλό που μεταστράφηκε στον Ισλαμισμό, ο οποίος είχε υπηρετήσει ως ανεπίσημος πνευματικός οδηγός πολλών αγγλόφωνων οπαδών της ομάδας, για την ιστορία και τη θεολογία της. (Τώρα βρίσκεται στη φυλακή, κατηγορούμενος επειδή προσπάθησε να ταξιδέψει σε περιοχή του Ισλαμικού Κράτους).
Στις πρώτες συνομιλίες μας ο Cerantonio ανέφερε έναν συνάδελφό του που ασπάστηκε το Ισλάμ – έναν «δάσκαλο» ή «ηγέτη», όπως τον αποκαλούσε – που είχε κάνει πολλά για να προετοιμάσει τους μουσουλμάνους για τις θρησκευτικές υποχρεώσεις που θα άρχιζαν να επιδρούν από τη στιγμή που το χαλιφάτο είχε καθιερωθεί. Ο Cerantonio μιλούσε με δέος για το δάσκαλό του. Ο Yahya ήταν βαθειά αφοσιωμένος στην ιδέα του χαλιφάτου, είπε, και έδειχνε μια εκπληκτική γνώση του ισλαμικού νόμου και της κλασικής αραβικής γλώσσας και λογοτεχνίας. Οι τζιχαντιστές στη Συρία τον γνώριζαν από τη φήμη του και τον τιμούσαν όταν τον συναντούσαν.
Ο Cerantonio είπε ότι στις αρχές του 2014 ο Yahya είχε πιέσει τους αρχηγούς του τότε Ισλαμικού Κράτους του Ιράκ και του al-Sham (ISIS) να ιδρύσουν ένα χαλιφάτο. Ξεκίνησε να κηρύττει ότι πληρούνταν οι προϋποθέσεις για την καθιέρωση ενός νόμιμου χαλιφάτου – η ομάδα κρατούσε και κυβερνούσε την επικράτεια και ο ηγέτης της Abu Bakr al-Baghdadi, ήταν ένας φυσικά και διανοητικά κατάλληλος άνδρας Qurayshi καταγωγής, ικανός να κυβερνά σύμφωνα με τη Σαρία. Περαιτέρω καθυστέρηση θα σήμαινε την παραβίαση μιας θεμελιώδους υποχρέωσης του Ισλάμ.
Ο Abu Muhammad al-Adnani, ο εκπρόσωπος του Ισλαμικού Κράτους και ο δεύτερος πιο ισχυρός στη σειρά πριν το θάνατό του τον Αύγουστο του 2016, φέρεται να ήταν στενός φίλος του Yahya. |
Ο Yahya είχε αναπτύξει σχέση με τον Abu Muhammad al-Adnani, τον εκπρόσωπο της ομάδας, επικεφαλή στρατηγό και διευθυντή επιχειρήσεων τρομοκρατίας στο εξωτερικό. «Ο Yahya ήταν έτσι με τον Adnani», μου είπε ο Cerantonio, ενώνοντας και σφίγγοντας τα δάχτυλα των χεριών του (σ.σ. εννοώντας ότι ήταν ενωμένοι σαν γροθιά). Ο Yahya συναντήθηκε με τον Adnani κοντά στο Χαλέπι και τον προειδοποίησε ότι ο Baghdadi θα αμάρταινε εάν δεν ανακηρυσσόταν άμεσα χαλίφης. Ο Yahya και οι σύμμαχοί του είχαν ετοιμάσει ένα έγγραφο χωρίς όμως να το αποστείλουν στους εμίρηδες των επαρχιών του ISIS, εκφράζοντας τη δυσαρέσκειά τους στην αποτυχία του να το πράξει. Ήταν έτοιμοι να ξεκινήσουν πόλεμο με τον Baghdadi αν καθυστερούσε περισσότερο. Ο Adnani απάντησε με καλά νέα – ότι το χαλιφάτο είχε ήδη ανακηρυχτεί μυστικά, μήνες πριν, και ότι σύντομα θα ανακοινωνόταν δημόσια.
Ο Yahya μοιράστηκε την είδηση με τον Cerantonio, ο οποίος διαρρέει το λόγο της κήρυξης του χαλιφάτου στο Facebook. Μέσα σε λίγες εβδομάδες πραγματοποιήθηκε η επίσημη δημόσια διακήρυξη στη Μοσούλη του Ιράκ και ο Yahya αμέσως τάχτηκε στο πλευρό του Baghdadi, προτρέποντας τους άλλους να πράξουν το ίδιο.
Η φιγούρα του Yahya – ενός αγγλόφωνου που ασπάστηκε το Ισλάμ μέσα στο ISIS με ισχυρές διασυνδέσεις και τα «μπαλάκια» να προκαλέσει τον Baghdadi σε έναν αγώνα θανάτου – μου κίνησε το ενδιαφέρον. Αλλά ο Cerantonio δεν μου έδωσε περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την ταυτότητά του και τον ανέφερε μόνο με ψευδώνυμο, στο παραδοσιακό αραβικό ύφος, με το όνομά του και το όνομα του πρωτότοκού του: Yahya, πατέρας του Hassan. Είπε ότι ο Yahya ήταν ένας συνεργάτης Dhahiri – μέλος μιας σκοτεινής, εξαιρετικά ακραιφνούς νομικής σχολής που είχε απολαύσει ένα είδος αναβίωσης στο Ισλαμικό Κράτος. Δεν είπε, ή δεν ήθελε να πει περισσότερα. Σημείωσα το όνομα και δεσμεύτηκα να ερευνήσω αργότερα για τον Yahya.
Οι Αμερικανοί είναι γνωστοί ότι ταξίδεψαν στη Συρία ως τζιχαντιστές. Οι περισσότεροι είναι κουφιοκέφαλοι. Ο Yahya, φαινόταν να είναι διαφορετικός.
Αρκετά σύντομα άρχισα να συλλέγω ενδείξεις για την ταυτότητά του. Στις αρχές του 2015 ένας φίλος του Ισλαμικού Κράτους χρήστης του Twitter (το ψευδώνυμό του είναι «ξιφομάχος») μου έγραψε και με συμβούλεψε να έρθω σε επαφή με τον “Abu Yahya” για να μάθω περισσότερα σχετικά με την ομάδα. Το όνομα έμοιαζε αρκετά με εκείνο του Yahya Abu Hassan για να με οδηγήσει να πιστέψω ότι επρόκειτο για το ίδιο πρόσωπο που ανέφερε ο Cerantonio. Ο χρήστης του Twitter ισχυρίστηκε ότι ο Yahya ήταν Έλληνας. «Βρίσκεται στο μέτωπο» – στη ζώνη του πολέμου – «και μέρος του Ισλαμικού Κράτους», έγραψε ο ξιφομάχος. «Ένα σπουδαίο μυαλό και ένας αξιόπιστος φοιτητής».
Στη συνέχεια μου κοινοποίησε έναν σύνδεσμο ενός ιστότοπου που εμφάνιζε μια συλλογή γραπτών του Dhahiri από τον Cerantonio και μερικά άλλα – συμπεριλαμβανομένου εκείνο ενός “Yahya al-Bahrumi”. Σε άπταιστα αραβικά και αγγλικά, ο Yahya έγραφε παραγωγικά για πολλά θέματα των τζιχαντιστών. Προέβαλε ηρεμία ακόμα και στις πιο γκροτέσκες απόψεις και «φορούσε» με υπερηφάνεια την ετικέτα “irhabi” («τρομοκράτης»).
Αυτή η λέξη («τρομοκράτης») έχει επίσης επιλεγεί ως προσβολή και έχει αποδεχτεί ως τέτοια. Αλλά το ίδιο το irhab («η τρομοκρατία») είναι κάτι αξιοσημείωτο που οι μελετητές έχουν κηρύξει υποχρεωτικά και υποστηρίξει κατά λέξη από το ίδιο το Κοράνι.
Καλούσε σε μετανάστευση σε εδάφη όπου η Σαρία θα εφαρμοζόταν πλήρως και έγραφε ότι η επιλογή της μη μετανάστευσης αποτελούσε μια μορφή αποστασίας:
Πείτε με ακραίο, αλλά θα φανταζόμουν ότι όλοι όσοι επιλέγουν πρόθυμα να ζήσουν μαζί με εκείνους με τους οποίους οι μουσουλμάνοι βρίσκονται σε πόλεμο βρίσκονται οι ίδιοι σε πόλεμο με τους μουσουλμάνους – και ως εκ τούτου δεν είναι στην πραγματικότητα μουσουλμάνοι.
Βγείτε αν μπορείτε – όχι μόνο για να υποστηρίξετε τους αδελφούς και τις αδερφές σας τους οποίους οι φόροι σας έχουν σκοτώσει, αλλά και για να προστατευτείτε από την τιμωρία που ο Αλλάχ έχει ορίσει για εκείνους που προδίδουν το έθνος.
Καλούσε τους μουσουλμάνους να μισούν, να μάχονται και να σκοτώνουν τους άπιστους – ανάμεσα στους οποίους, όπως είπε, υπήρχαν πολλοί αποκαλούμενοι μουσουλμάνοι που άφησαν την πίστη τους, παραμελώντας την προσευχή, που απομακρύνθηκαν από την στενή κυριολεξία της ερμηνείας της γραφής, ή στην περίπτωση των ηγεμόνων, χωρίς να θεσπίζουν το βάναυσο σύστημα δικαιοσύνης για το οποίο το ισλαμικό κράτος είχε γίνει τότε διάσημο.
Σε δεκάδες άρθρα που δημοσιεύθηκαν εδώ και αρκετά χρόνια, ο Yahya επιδείκνυε τη γνώση της κλασικής αραβικής γλώσσας – τη γνωστή δύσκολη γλώσσα του μορφωμένου θρησκευτικού λόγου – και την εξοικείωση με τις ισλαμικές πηγές και την ιστορία. Τα Αραβικά του ήταν εκπληκτικά ακόμη και για τον Cerantonio, έναν με ασυνήθιστη αυτοπεποίθηση αυτοδίδακτο. Ο Cerantonio μου είπε ότι ένας άλλος μουσουλμάνος στη διαδικτυακή τους ομάδα συζήτησης είχε κάποτε αμφισβητήσει ένα θεολογικό σημείο που είχε θέσει ο Yahya. «Τότε ο Yahya έκανε κάτι που μας συγκλόνισε όλους», είπε ο Cerantonio. «Ανταποκρίθηκε στον τύπο με παραδοσιακή αραβική ποίηση που επινόησε, χρησιμοποιώντας το όνομα του τύπου στο ποίημα, εξηγώντας την κατάσταση και απαντώντας στις ενστάσεις του». «Για κάθε αξίωση, φαινόταν ότι μπορούσε άμεσα να αποκριθεί με κειμενική στήριξη και αντιμέτωπος με οποιαδήποτε απαίτηση, μπορούσε να υποτιμήσει το επιχείρημα αστραπιαία.
Ο ιστότοπος που ο ξιφομάχος μου είχε υποδείξει περιλάμβανε μια αφηγηματική βιογραφία και μια μικρή φωτογραφία του Yahya, του ιδρυτή του. Η φωτογραφία έδειχνε έναν γενειοφόρο, διοπτροφόρο νεαρό άνδρα με ένα Καλάσνικοφ περασμένο στον ώμο. Ήταν βαριά ντυμένος, σαν να προετοιμαζόταν για νυκτερινή επιδρομή ή περιπολία. Όταν τον είδα, αναρωτήθηκα πότε είχα δει τελευταία φορά κάποιον που φαινόταν τόσο ικανοποιημένος.
Όσο για την ίδια τη βιογραφία, σχεδόν κάθε λέξη έδειχνε σημάδια προσεκτικής επιλογής, συμπεριλαμβανομένου του ονόματός του, Bahrumi, ένα σύνθετο από τις αραβικές λέξεις bahr («θάλασσα») και rumi («Ρωμαίος»). Πολλοί τζιχαντιστές κατασκευάζουν ψευδώνυμα από το όνομά τους και την εθνική τους προέλευση. Αυτοαποκαλούνταν Yahya της Ρωμαϊκής Θάλασσας, ή Yahya της Μοσογείου.
Η βιογραφία συνέχιζε:
Οι ρίζες του προέρχονται από το νησί της Κρήτης στη ρωμαϊκή θάλασσα (Bahr al-Rūm). Γεννημένος το 1404 [1983-1984] και ανατρεφόμενος ως Ναζωραίος [Χριστιανός], ο Yahya στη συνέχεια εισήλθε στο Ισλάμ το 1422 [2001-2002]. Ταξίδεψε αναζητώντας γνώση και δούλεψε στον δρόμο του Αλλάχ μέχρις ότου ο Αλλάχ του χορήγησε hijrah [μετανάστευση] στο Sham. Τώρα κατοικεί στην ύπαιθρο του Χαλεπίου.
John Georgelas, γνωστός και ως Yahya Abu Hassan, σε μια φωτογραφία που εμφανίστηκε στην ιστοσελίδα του, στην οποία αναρτούσε τζιχαντιστικά γραπτά στα αγγλικά και τα αραβικά |
Πολλοί που μεταστράφηκαν επιλέγουν αραβικά ονόματα τα οποία αντιστοιχούν στα ονόματά τους. Yahya είναι στα αραβικά ο John στα αγγλικά, ή Ιωάννης στα ελληνικά, έτσι άρχισα να ψάχνω online για Νταΐριδες με αυτά τα ονόματα. Σε ένα γερμανόφωνο chat room για τζιχαντιστές, βρήκα μια αναφορά σε κάποιον «Ιωάννη Γεωργιλάκη», και εδώ το μονοπάτι άρχισε να γλιστρά κάτω από τα πόδια μου. Η σελίδα του Γεωργιλάκη στο Facebook είχε φωτογραφίες του ίδιου νεαρού διοπτροφόρου, ντυμένου με μουσουλμανικά ενδύματα και παίζοντας με τα παιδιά του.
Καθώς κοίταζα τη σελίδα του στο Facebook άρχισα να αναρωτιέμαι αν ο Έλληνας ήταν μια επιρροή. Πολλοί από τους φίλους του στο Facebook ήταν αγγλόφωνοι και μερικοί ήταν Έλληνες. Το Γεωργιλάκης δεν είναι ένα ιδιαίτερα συνηθισμένο επώνυμο και δεδομένης της δημιουργικότητας του Yahya στην αυτό-ονοματοδοσία, προσπάθησα μερικές μεταβολές, συμπεριλαμβανομένου του αγγλικού John και την μη κρητική ελληνική εκδοχή του Γεωργιλάκη, που θα ήταν Γεωργελάς.
Ένα από τα πρώτα αποτελέσματα στο Google σχετικά με τον John Georgelas ήταν ένα δελτίο τύπου της 15 Αυγούστου 2006, του Υπουργείου Δικαιοσύνης. «Υποστηρικτής φιλοτζιχαντιστικού ιστότοπου καταδικάστηκε σε 34 μήνες», διατυμπάνιζε. Κατά τη στιγμή της καταδίκης του, ζούσε στο βόρειο Τέξας, κοντά στο Plano, 20 λεπτά με το αυτοκίνητο από το σπίτι όπου μεγάλωσα.
Αμερικανοί μουσουλμάνοι σπανίζουν στο Ισλαμικό Κράτος: Μόνο 53 είναι ευρέως γνωστό ότι έχουν ταξιδέψει στη Συρία ως τζιχαντιστές, σύμφωνα με τον Seamus Hughes, τον αναπληρωτή διευθυντή του Προγράμματος για τον Εξτρεμισμό του Πανεπιστημίου George Washington. (Οι Ηνωμένες Πολιτείες σταμάτησαν περισσότερους από 100 άλλους κατά τη διαδικασία προετοιμασίας για να ταξιδέψουν ή να δράσουν εξ ονόματος του Ισλαμικού Κράτους στην Αμερική).
Ο Hughes, πρώην υπάλληλος της Γερουσίας, περιέγραψε σχολαστικά τους Αμερικανούς που την «έκαναν» για Συρία και τοποθετεί σχεδόν όλους τους στην κατηγορία των «κουφιοκέφαλων» - μυώδεις ηλίθιοι με λίγη ελπίδα να κατανοήσουν μια συζήτηση περί ισλαμικής θεολογίας. Πολλοί έχουν εκπληρώσει ήδη το όνειρό τους, το θάνατο στο πεδίο της μάχης· όλα όσα απέμεινε απ’ αυτούς είναι μια μαρτυρική ανακοίνωση, που δημοσιεύτηκε ως ταφόπλακα στη σελίδα τους στο Facebook.
Παρόλα αυτά, η στρατολόγηση μέσω διαδικτύου από το Ισλαμικό Κράτος, μια προσωπική επαφή, παραμένει ζωτικής σημασίας για την ριζοσπαστικοποίηση των περισσότερων στόχων εγγραφή νέων τρομοκρατών. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, περισσότεροι από 100 μαχητές έχουν προσχωρήσει στη τζιχάντ μετά από επαφή με μια ομάδα που αποκαλείται Al Muhajiroun· στο Βέλγιο η Sharia4Belgium έχει στρατολογήσει πολλούς μαχητές του Ισλαμικού Κράτους. Αλλά στις Ηνωμένες Πολιτείες, ομάδες όπως αυτές υπάρχουν μόνο στα πυρετώδη όνειρα των ισλαμοφοβικών.
Λιγότερο από 20% των Αμερικανών στο Ισλαμικό Κράτος είναι γνωστό ότι ασπάστηκαν το Ισλάμ, και πολλοί έχουν μακροχρόνιες οικογενειακές σχέσεις με άλλες χώρες – μακρά περίοδο διαμονής στο Κουβέιτ, ή συνδέονται με τις σομαλικές φυλές των γονέων τους. Κατά κανόνα δεν βρίσκονται σε υψηλές θέσεις στην οργάνωση του Ισλαμικού Κράτους. Ένας Βοσνιο-Αμερικανός, ο Abdullah Pazara, χρησιμοποίησε την σερβική στρατιωτική εκπαίδευση για την διοίκηση μιας επιλαρχίας τεθωρακισμένων του ISIS. Αλλά ακόμη και ο Pazara (που πέθανε το 2014) ήταν σχετικά άσημος και άγνωστος. Στις Ηνωμένες Πολιτείες το πιο λαμπρό του επίτευγμα ήταν η ιδιοκτησία μιας ελάχιστα κερδοφόρας εταιρείας φορτηγών.
Δεν είναι όλοι οι νεοσύλλεκτοι ανόητοι. Τουλάχιστον τρεις έχουν κολεγιακή εκπαίδευση και σύμφωνα με φίλους και οικογένεια, καλό ακαδημαϊκό ιστορικό και επιδόσεις. Οι έξυπνοι όμως απαρνήθηκαν στην πράξη την μόρφωσή τους χάριν της μεγαλύτερης δόξας της τζιχάντ. Το να έχεις μπει στη λίστα των διακριθέντων φοιτητών για ένα πτυχίο στην επιστήμη των υπολογιστών δεν μετρά ούτε υπέρ σου, ούτε και κατά, εάν ο στόχος σου είναι να εκραγείς μέσα σε ένα πλήθος αποστατών.
Ο Yahya μου φάνηκε μοναδικός. Κάπως έμοιαζε με τους συμπατριώτες του Αμερικανούς στη Συρία: Πήγε για να πολεμήσει, και θα δεχόταν έναν θάνατο στο πεδίο της μάχης αν ήταν θέλημα Θεού. Αλλά δεν ήταν πεζικάριος· η θρησκευτική του γνώση, οι σχέσεις και η στάση του τον διέκριναν – ακόμα κι αν δεν καταλάβαινα την πλήρη έκτασή τους. Ήθελα να μάθω περισσότερα.
Το Plano βρίσκεται σε μικρή απόσταση με το αυτοκίνητο από το κέντρο του Ντάλλας, προς τα σύνορα της Οκλαχόμα, μια πεδιάδα διάσπαρτη από υποπεριφέρειες που τροφοδοτούνται από το χρήμα του τομέα της τεχνολογίας που αναπτύσσεται στην περιοχή. Λίγο μετά τη λήξη της επιτήρησής του, ο John Georgelas είχε δημοσιεύσει μια ηλεκτρονική διεύθυνση, ένα κομψό σπίτι από τούβλα με λευκούς δωρικούς κίονες, μια μικρή πόρτα και ένα κυκλικό δρόμο. Τον Αύγουστο του 2015, όταν πρωτοπήγα, μπορούσα να ακούσω την ευτυχία των παιδιών. Είδα ένα αγόρι, που ήταν περίπου 10 ετών, να παίζει μπάσκετ στο δρόμο και άλλα δύο να παίζουν εκεί κοντά· ήταν περίπου στην ίδια ηλικία με τα παιδιά στις φωτογραφίες στο Facebook. Καθώς πλησίασα την μπροστινή πόρτα, είδα ένα αυτοκόλλητο που απεικόνιζε μια κίτρινη κορδέλα («Στηρίζουμε τα στρατεύματά μας») στο παράθυρο, και από πίσω ένα φουαγιέ, καθαρό και πλούσια διακοσμημένο και ένα πιάνο που ήταν διακοσμημένο με οικογενειακές φωτογραφίες.
Ο άντρας που άνοιξε την πόρτα ήταν ο Timothy Georgelas, ο πατέρας του John και ιδιοκτήτης (με τη γυναίκα τους, μητέρα του Γιάννη, Μάρθα) του σπιτιού. Και οι δύο γονείς είναι Αμερικανοί με ελληνική καταγωγή.
Ο Tim είναι πτυχιούχος του West Point και γιατρός. Είναι γκριζομάλλης και έχει απαλά χαρακτηριστικά που δεν προδίδουν κανένα σημάδι άγχους ότι ανέθρεψε έναν τρομοκράτη του Ισλαμικού Κράτους. Δεν τρέφει όμως ψευδαισθήσεις για τη ζωή που επέλεξε ο γιος του. «Αυτός κι ο Γιάννης είναι εχθροί», μου είπε κάποιος που γνώριζε και τους δύο – «μέχρι την ημέρα της Κρίσης».
Ο Tim φορούσε σορτς κι ένα κοντομάνικο μπλουζάκι κι ένα δροσερό ρεύμα κλιματιστικού δραπέτευσε (από την ανοιχτή πόρτα) όταν είπε καλημέρα. Όταν του είπα ότι ήρθα να ρωτήσω για των Γιάννη, βγήκε έξω και έκλεισε την πόρτα σαν να ήθελε να σφραγίζει το σπίτι από το όνομα του γιου του. Αφέθηκε σε μια λευκή ψάθινη καρέκλα δίπλα στην πόρτα εισόδου και με μια απρόθυμη κίνηση, με κάλεσε να καθίσω απέναντί του.
Κοίταζε βουβός την μανόλια στην μπροστινή αυλή. Του είπα ότι ήξερα – πως ο γιος του Γιάννης, ήταν ο Yahya. Ο Tim ανακάθισε, έσφιξε τα χείλη του και γνέφοντας με το κεφάλι, άρχισε να μιλά. «Σε κάθε βήμα της ζωής του έπαιρνε λάθος αποφάσεις από το γυμνάσιο και μετά», μου είπε ο Tim. «Δεν μπορώ να καταλάβω γιατί πέταξε αυτό που είχε». Δύο από τις αδελφές του Yahya είχαν πανεπιστημιακά πτυχία, πρόσθεσε, σαν να ήθελε να αποδείξει ότι δεν επρόκειτο για αποτυχημένη γονική ανατροφή που οδήγησε τον μοναδικό του γιο να εγκαταλείψει το σχολείο, να διεξάγει ιερό πόλεμο και να σχεδιάζει μαζικές δολοφονίες.
«Ήταν πάντα το μικρότερο σε ηλικία παιδί στη τάξη και πάντα ένας ακόλουθος», είπε ο Tim. «Τον ξελάσπωσα τόσες φορές – οικονομικά, σε περιστάσεις με τη γυναίκα και τα παιδιά του. Πάντα σηκώνω τα συντρίμμια που αφήνει πίσω του».
Ο Yahya που ο Tim μου περιέγραφε ήταν μια θλιβερή φιγούρα, ένα πρόβατο που πέρασε σε κακό κοπάδι. Πάνω απ’ όλα ήταν εύκολα χειραγωγήσιμος. Αυτό ήταν άλλος ένας γρίφος για μένα. Ο Yahya που εγώ συνάντησα στο διαδίκτυο και εκείνος που ο Musa Cerantonio μου περιέγραφε, ήταν κάθε τι άλλο παρά πρόβατο, ούτε παθητικός ακόλουθος. Δεν ήταν το αγόρι που περιέγραφε ο πατέρας του. Σε κάποιο σημείο ο Yahya είχε μετατραπεί σε λύκο, σε αρχηγό ανδρών.
Το Δεκέμβριο του 1983 γεννήθηκε ο John Thomas Georgelas σε ένα πλούσιο οικογενειακό περιβάλλον με μακριά στρατιωτική παράδοση. Ο παππούς του, συνταγματάρχης John Georgelas, τραυματίστηκε δύο φορές κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και εργαζόταν για τους αρχηγείο του επιτελείου του στρατού. Ο Tim Georgelas πέρασε τρία χρόνια στον στρατό των Η.Π.Α., στη συνέχεια δέχθηκε από μια επιτροπή της πολεμικής αεροπορίας να παρακολουθήσει μια ιατρική σχολή. Αποστρατεύτηκε ως συνταγματάρχης το 2001 και τώρα ασκεί ακτινολογία σε μία ακτινολογική κλινική στήθους στο βόρειο Ντάλλας. Είναι πολιτικά συντηρητικός, όπως και η Μάρθα, η κοντή, μελαχρινή γυναίκα του, της οποίας η φωτογραφία εξωφύλλου στο Facebook την δείχνει να στέκεται περήφανη μπροστά από το προεδρικό μέγαρο του George W. Bush κοντά στο κέντρο του Ντάλλας.
Οι Γεωργελάδες μετακόμιζαν συχνά κατά τα νεανικά χρόνια του Γιάννη, όπως απαιτούσαν οι στρατιωτικές μεταθέσεις του Tim. Ο Γιάννης μπήκε στο σχολείο σε ηλικία τεσσάρων ετών, ενώ η οικογένεια ζούσε στην Αγγλία και ήταν τόσο ηλικιακά όσο και σωματικά πολύ μικρός για την τάξη του. Ήταν ασθενικός – εμφάνισε καλοήθεις όγκους και είχε εύθραυστα οστά – και οι αναπηρίες του ίσως τον έσπρωξαν προς τη θρησκεία. Όταν ήταν 11 ετών έσπασε το πόδι του και πέρασε μακρά χρονική περίοδο εκτός σχολείου, αναρρώνοντας. Μοναχικός και καταθλιπτικός, σε αδρανείς στιγμές το μυαλό του στράφηκε στο Θεό και την Ελληνική Ορθόδοξη Εκκλησία. Καθηλωμένος στην αναπηρική καρέκλα κυνηγούσε την οικογένειά του να τον πηγαίνει τακτικότερα στις λειτουργίες. Ανάμεσα στους πνευματικούς μέντορές του ήταν ένας κληρικός που ενθάρρυνε τον Γιάννη να μισεί και να μην εμπιστεύεται τους Μουσουλμάνους, με μια ένταση που αργότερα θα άλλαζε την πολικότητά της. (Ένα μέλος της οικογένειας αποκαλεί την στάση του Γιάννη ως μια «ενάρετη οργή που αυξήθηκε με βεβαιότητα» - ένας ζωηρά φλεγόμενος φαρισαϊσμός που ήταν συνεπής σε όλες τις θρησκευτικές μεταμορφώσεις του).
Ως αρσενικός κληρονόμος της οικογένειας, ο Γιάννης απολάμβανε ένα ειδικό καθεστώς στην πατριαρχία των Γεωργελάδων. Με αυτή την κατάσταση ήρθαν προσδοκίες και ως εκ τούτου απογοήτευση όταν κατέστη σαφές ότι ήταν ακατάλληλος για στρατιωτική ζωή. Το σώμα του αρνιόταν να αναπτυχθεί και να πάρει ετοιμοπόλεμη μορφή. Ο Tim είναι ψηλός, ένας πρώην κουόρτερμπακ του αμερικανικού ποδοσφαίρου στο γυμνάσιο, αλλά ο Γιάννης ήταν πιο κοντός, ο κορμός του σώματός του έτεινε στη παχυσαρκία. Το ταμπεραμέντο του δεν ήταν κατάλληλο για στρατιωτική πειθαρχία. Όταν επέστρεψε στο σχολείο μετά τον τραυματισμό στο πόδι, είχε ελάχιστο ενδιαφέρον για ακαδημαϊκές επιδόσεις ή να ακολουθήσει κανόνες. Ο πατέρας του προσπάθησε επανειλημμένα να διορθώσει ανεπιτυχώς τη συμπεριφορά του. (Αυτή η αναφορά προέρχεται από πλησίον στο Γιάννη πηγές, συμπεριλαμβανομένων μελών της οικογένειας, συναδέλφων, φίλων και σωφρονιστικών υπαλλήλων).
Όταν ο Γιάννης ασπάστηκε τη μουσουλμανική πίστη, οι στάχτες των Δίδυμων Πύργων μόλις είχαν κρυώσει
Ούτε δεν τα πήγαινε καλά με τους συνομήλικούς του. Τον τραβούσε το skateboard, και δεν συναντιόταν συχνά με κοπέλες, αν συναντήθηκε και ποτέ. (Ένας γνωστός μου είπε: «Αν του έβαζες ένα εκατομμύριο δολάρια στο τραπέζι και του έλεγες να τα χρησιμοποιήσει για να πηδήξει, δεν θα μπορούσε να το κάνει για να σώσει τη ζωή του»). Όπως πολλά κακομαθημένα στρατιωτικών πριν από αυτόν, ο Γιάννης πειραματιζόταν με την αντικουλτούρα. Κάπνιζε τσιγαριλίκια, χαπακωνόταν, κατανάλωνε ψυχοδραστικά μανιτάρια. Μισούσε τον πατέρα του επειδή τον τιμωρούσε για τη χρήση ναρκωτικών και μισούσε την κυβέρνηση των ΗΠΑ για την ποινικοποίησή τους. Μέχρι τη στιγμή που αποφοίτησε από το γυμνάσιο, τα πρωταρχικά του ενδιαφέροντα ήταν το χακάρισμα υπολογιστών, το skateboard και η ακόρεστη κατανάλωση ψυχεδελικών. Οι βαθμοί του ήταν άθλιοι, είπε ο Tim, αλλά έπαιρνε καλύτερα αποτελέσματα στα δοκιμαστικά από τις αδερφές του που είχαν υψηλές επιδόσεις. Ο Γιάννης κατέληξε να σπουδάσει φιλοσοφία στο κολέγιο του Blinn, ένα ανοιχτό κολέγιο για νέους στο κεντρικό Τέξας. Πέρασε μόνο μερικές τάξεις.
Σε ένα μάθημα για τις παγκόσμιες θρησκείες στο Blinn η διάλεξη του εκπαιδευτή πάνω στο Ισλάμ τον ενόχλησε, έτσι ο Γιάννης αναζήτησε περισσότερες πληροφορίες από τους τοπικούς Μουσουλμάνους. Η απλή περιέργεια μετατράπηκε σε κάτι περισσότερο, καθώς ανακάλυπτε ότι οι Μουσουλμάνοι δεν ήταν οι δαίμονες που τον είχαν κάνει να πιστεύει. Λίγες μέρες πριν την ημέρα των ευχαριστιών του 2001, την πρώτη μέρα του Ραμαζανιού, ο Γιάννης μεταστράφηκε σε ένα τζαμί στο College Station, όπου σύχναζαν ξένοι φοιτητές από το Τέξας A&M.
Δεν είναι εύκολο να πούμε εάν η μεταστροφή έγινε για να πληγώσει τους γονείς του ή αν η κακεντρέχεια ήταν απλά ένα δευτερεύον όφελος της πνευματικής του σωτηρίας. Αλλά η χρονική στιγμή είναι υποδηλωτική. Όταν ο Γιάννης ασπάστηκε τη μουσουλμανική πίστη, οι στάχτες του Παγκόσμιου Κέντρου Εμπορίου μόλις είχαν κρυώσει. Το αντι-μουσουλμανικό συναίσθημα στην Αμερική έφτασε σε νέα επίπεδα και στο κεντρικό Τέξας η μεταστροφή στο Ισλάμ θα αποτελούσε μία μοναδική πράξη εξέγερσης.
Ο Yahya ταξίδεψε για πρώτη φορά στη Συρία τον Δεκέμβριο του 2001. Αφοσιώθηκε πλήρως στη μελέτη των Αραβικών και υιοθέτησε σταδιακά μια βίαιη τζιχαντιστική ερμηνεία του Ισλάμ. |
Οι γονείς του Γιάννη έβλεπαν την μεταστροφή του ως ένα σημάδι ψυχικής αδυναμίας. «Κάθε πανεπιστημιούπολη σ’ αυτή τη χώρα έχει τζαμί για έναν λόγο», μου είπε ο Tim. «Τα παιδιά είναι για πρώτη φορά μακριά από το σπίτι, ευάλωτα και ευάλωτα σε κάθε επιρροή. Ακούνε το μήνυμα και αγκιστρώνονται, κι αυτό είναι που συνέβη στον Γιάννη». Ο Γιάννης πήρε το όνομα Yahya, και πούλησε το φορτηγάκι του για να αγοράσει ένα αεροπορικό εισιτήριο. Τον Δεκέμβριο του 2001 η οικογένεια έλαβε ένα ηλεκτρονικό μήνυμα από τον Yahya που τους ανακοίνωνε ότι βρισκόταν στη Δαμασκό όπου μάθαινε Αραβικά.
Οι τζιχαντιστές της Δύσης βρίσκουν τον δρόμο τους στη βία με πολλούς διαφορετικούς τρόπους, αλλά συχνά ταιριάζουν σε ένα προφίλ. Κι αυτό το προφίλ ταιριάζει στον Γιάννη σαν γάντι. Προερχόταν από μία οικογένεια από την ανώτερη μεσαία τάξη. Κλότσησε ευκαιρίες σχετικές με το έμφυτό του ταλέντο· γνώριζε ότι δεν θα διακρινόταν στα πεδία που επέλεξαν ή εξιδανίκευαν οι γονείς του και οι εκπρόσωποι των αρχών. Συχνά μια προσωπική κρίση – ένας θάνατος στην οικογένεια, μια εμπειρία ενός κοντινού θανάτου ενός δικού του – προκαλεί υπαρξιακό προβληματισμό, οδηγώντας σε θρησκευτική εξερεύνηση· στην περίπτωση του Γιάννη, η παιδική του αδυναμία θα μπορούσε να καλύψει αυτό το ρόλο.
Οι τζιχαντιστές είναι επίσης στην συντριπτική τους πλειοψηφία αριστερόστροφοι, ποσοτικοί – αναλυτικοί τύποι. Ο Diego Gambetta του Ευρωπαϊκού Πανεπιστημιακού Ινστιτούτου και ο Steffen Hertog του London School of Economics σημείωσαν μια υπεροχή των πρώην φοιτητών μηχανικών μεταξύ των τζιχαντιστών· πιστεύουν ότι το πνευματικό στυλ αυτού του κλάδου οδηγεί ορισμένους ανθρώπους στον τζιχαντισμό. Ως έφηβος ο Γιάννης είχε μάθει να προγραμματίζει. Οι υπολογιστές του χρησιμοποιούσαν το λειτουργικό σύστημα Linux, όχι τα Windows ούτε το λογισμικό του Mac που προτιμούνται από τις μάζες. Χρόνια αργότερα, αφού είχε γίνει οργανωμένος τζιχαντιστής, θα κοινοποιούσε μια γραμμή κώδικα C++ στην ιστοσελίδα του, μια περίεργη δήλωση της δικής του σκληρής στάσης:
if (1+1+1 != 1 && 1 == 1) return true; else die();
Μετάφραση: Εάν πιστεύεις ότι η Χριστιανική Αγία Τριάδα (“1+1+1”) δεν είναι πραγματικά μονοθεϊστική (“!= 1”), και εάν πιστεύεις στην ενότητα του Θεού (“1 == 1”) τότε τέλεια. Διαφορετικά: Να Πεθάνεις.
Παρά τις δυαδικές αυτές τάσεις, κατά την άφιξή του στη Δαμασκό, ο Yahya οραματίστηκε τον εαυτό του ως Sufi, ένας Μουσουλμάνος μυστικιστής που αναζητούσε την ενότητα με τον Θεό μέσω ποίησης, ίσως, ή χορού ή τραγουδιού, και που θα μπορούσε να εκφράσει μια σκιώδη ή διαφορετική εκδοχή του Ισλάμ. Αυτή η στάση θα μπορούσε να ήταν ένα κατάλοιπο από τους άλλους εφήβους της αντικουλτούρας. Σταδιακά όμως, κάτω από την επιρροή Βρετανών μουσουλμάνων που ήταν περισσότερο αυστηροί στην προσέγγισή τους στην πίστη, ανέπτυξε μια περιέργεια σχετικά με την τζιχάντ. Τον έπεισαν να ακολουθήσει μια προσέγγιση του Bin Laden, εχθρική προς τον Σουφισμό.
Ο Yahya σύντομα τους ξεπέρασε σε μισαλλοδοξία. Στον τζιχαντισμό του πρόσθεσε γενική δυσαρέσκεια με την ιεραρχία της ακαδημαϊκής αρχής στη κοινότυπη θρησκεία. Διαφωνούσε με τους συνηθισμένους ιμάμηδες που του έλεγαν να εμπιστεύεται τα λόγια των λόγιων και να μην επιχειρεί να ερμηνεύει τη γραφή και το νόμο κατά το δοκούν. Γενικά συμβουλεύουν τους ερασιτέχνες Μουσουλμάνους να μην αντλούν από μόνοι τους νομικές αποφάσεις και να ακολουθούν πιο έμπειρους μελετητές. Αλλά ο Yahya διατήρησε μια τυπικά αμερικανική στάση τύπου «ξέρω εγώ» σχετικά με τη θρησκεία του, παρόμοια με εκείνη που υιοθετούν πολλοί Τεξανοί στα φορτηγά τους: αν δεν το καταλάβαινε ή δεν μπορούσε να το φτιάξει μόνος του, δεν το ένιωθε δικό του.
Απόκτησε το λεξικό της σύγχρονης γραπτής αραβικής γλώσσας Hans Wehr, έναν κυβοειδή τόμο που αποτελεί τη βασική αναφορά στην αραβο-αγγλική γλώσσα. Δεν προορίζεται για συνολική ανάγνωση. Ο τυπικός μαθητής των Αραβικών κρατάει το Hans Wehr σε μια γωνιά του γραφείου του και το συμβουλεύεται όταν χρειάζεται για την υπόλοιπη της φυσικής του ζωής. Ο Yahya το αποστήθισε σε έξι μήνες. Στη συνέχεια, σαν συνοδευτικό, απομνημόνευσε το Kitab al-Ayn, το αραβικό λεξικό του όγδοου αιώνα του al-Khalil al-Farahidi. Περιπλανιόταν μέσα στη Δαμασκό κουβεντιάζοντας με όλους και μαθαίνοντας την κλασική Αραβική σε επίπεδο γλωσσικής ικανότητας που σπάνια επιτυγχάνεται ακόμα και από μορφωμένους ντόπιους χρήστες της αραβικής γλώσσας.
Απομακρύνθηκε ακόμα περισσότερο από τους γονείς και τις αδερφές του. Αργότερα, όταν συμβούλευε άλλους Μουσουλμάνους για το πόση προσπάθεια πρέπει να καταβάλουμε στον προσηλυτισμό στο σπίτι που οδηγεί απευθείας στο Ισλαμικό Κράτος, ο Yahya έγραφε:
Τι γίνεται με εκείνους τους [μουσουλμάνους] που προσπαθούν να εργαστούν στις οικογένειές τους, αλλά οι οικογένειές τους επιμένουν στο kufr [απιστία στο Ισλάμ]; Θα πρέπει να περιμένουν όλη τους τη ζωή με υπομονή, προσπαθώντας να καθοδηγήσουν κάποιον που ο Αλλάχ δεν επέλεξε για καθοδήγηση, ή πρέπει να συνεχίσουν μπροστά και να βοηθήσουν την αληθινή τους οικογένεια: τους Μουσουλμάνους;
Ο Yahya γνώρισε τη γυναίκα του το 2003 σε μία γαμήλια μουσουλμανική ιστοσελίδα. Η Τάνια γεννήθηκε στο Λονδίνο το 1983. Οι γονείς της είναι Βρετανοί ινδικής καταγωγής. Ήταν σχεδόν σαν να μοιράζονταν την ίδια ζωή πριν καν γνωριστούν. Όπως και ο Yahya, η Τάνια μεγάλωσε γεμάτη από καλοήθεις όγκους και ήταν αδιάλλακτη επαναστάτρια. Βασάνιζε τους γονείς της ασκώντας με ανησυχητική δύναμη τη θρησκεία που είχαν παραμελήσει στην αναζήτηση μιας αφομοιωμένης ύπαρξης στην αγγλική μέση τάξη.
Ήταν όμορφο κορίτσι, ένα μικρό ηφαίστειο. Αλλά η κατεργαριά της δεν ήταν συνηθισμένη, όπως το να βγαίνει με αγόρια που οι γονείς της δεν ενέκριναν. Όταν οι γονείς της πρότειναν να βρει κανένα αγόρι, η Τάνια φώναζε ότι «οι Μουσουλμάνοι δεν βγαίνουν ραντεβού». Είχε έναν τύπο: Εκείνος που έκανε την καρδιά της να χτυπά ξέφρενα ήταν ο John Walker Lindh, ο Αμερικανός που πολέμησε για τους Ταλιμπάν το 2001. Ορκίστηκε ότι μέχρι να παντρευτεί κανένας ξένος άντρας θα γνώριζε τίποτα περισσότερο από τη φυσική της εμφάνιση από το περίγραμμα του σώματός της, και κατά τα τέλη της εφηβείας της κάλυπτε ολόκληρο το σώμα της ή φορούσε jilbab. Φανταζόταν πως έκρυβε μια βόμβα κάτω από αυτό. Στα 19 της παντρεύτηκε τον Yahya.
Ο Yahya και η Τάνια ψεύδονταν σε όποιον ρωτούσε για τις δραστηριότητές τους. Όταν Σύριοι κατάσκοποι της κυβέρνησης άρχισαν να ρωτούν τους γείτονες γι’ αυτούς, μετακόμιζαν.
Μετά την διαδικτυακή τους συνάντηση ο Yahya και η Τάνια ερωτεύτηκαν γρήγορα, και όπως τα ζευγάρια συνδέονται από κοινά ενδιαφέροντα όπως το Netflix (Αμερικανική εταιρία διαδικτυακής ενοικίασης ταινιών) ή το τζόκινγκ ή το μαγείρεμα, αυτούς του συνέδεσε η τζιχάντ και μια κοινή ικανότητα για κακές αποφάσεις. Μετά από ένα μήνα ψηφιακού φλέρτ, ο Yahya πέταξε στο Λονδίνο και συναντήθηκαν στις 15 Μαρτίου 2003. Μέσα σε τρεις μέρες παντρεύτηκαν κρυφά και έφυγαν για το Τέξας. Εγκαταστάθηκαν στο College Station και απολάμβαναν τις απολαύσεις της ελευθερίας, νεανική αγάπη, και ανεξαρτησία από την οικογένεια. Ζούσα φτωχικά και ευτυχισμένοι, αγκαλιάζοντας ως κοινότητά τους, τους ξένους φοιτητές στο τζαμί όπου ασπάστηκε ο Yahya το Ισλάμ. Το τζαμί τους διοργάνωσε μια γαμήλια δεξίωση και πλούσιοι Άραβες του Κόλπου που έμεναν κοντά στο πανεπιστήμιο τσόνταραν λεφτά για να υποστηρίξουν τον Yahya στη συνέχιση τις μελέτες του στο Ισλάμ.
Το ζευγάρι απολάμβανε και το άλλο κοινό πάθος του: τη μαστούρα. Η ισλαμική ορθοδοξία θεωρεί ότι η κάνναβη είναι μεθυστική και επομένως απαγορευμένη. Αλλά η πρακτική του Ισλάμ από τον Yahya ήταν ακόμα και τότε ασυνήθιστη. Σε ένα ιστορικό δοκίμιο με τίτλο «Κάνναβη», βαριά υποσημειωμένο με κλασικές αραβικές πηγές, δημιούργησε την ισλαμική εκδοχή για του χόρτου. Υπήρχαν αποδείξεις, έγραψε, ότι πρώιμοι ισλαμιστές ηγέτες φορολογούσαν τους σπόρους κάνναβης. Δεδομένου ότι οι μουσουλμάνοι γενικά δεν μπορούν να φορολογήσουν απαγορευμένες ουσίες, όπως το χοιρινό ή το οινόπνευμα, ο Yahya αιτιολόγησε ότι πρέπει να θεωρούσαν ότι το χόρτο επιτρεπόταν. Όσο για την ψιλοκυβίνη: ο Yahya ανέφερε ένα σκοτεινό hadith (μια αναφορά των ρητών και ενεργειών του Μωάμεθ) που έλεγε ότι περιέγραφε πως ο Μωάμεθ είχε κατέβει από ένα βουνό μετά από διαλογισμό και εκθείαζε τις φαρμακευτικές ιδιότητες των μανιταριών – ιδιαίτερα ως θεραπεία για ασθένειες των ματιών. Ο Yahya και η Τάνια συνέλαβαν αυτό ότι σήμαινε ότι ο Θεός επέτρεπε την κατάποση των ψυχεδελικών μανιταριών. Έτσι οι νεαροί εραστές ευδαιμονούσαν κάτω από τον ουρανό του Τέξας, μαστουρωμένοι από παραισθησιογόνα μανιτάρια σύμφωνα με το παράδειγμα του ίδιου του προφήτη.
Στα τέλη του 2003 ο Yahya και η Τάνια ταξίδεψαν στη Δαμασκό για έναν παρατεταμένο μήνα του μέλιτος, ζώντας εκεί σιωπηλά και αθόρυβα με άλλους τζιχαντιστές. Η ύπαρξή τους αντικατόπτριζε εκείνη πολλών νεαρών σιωπηρών ριζοσπαστών του παρελθόντος: Μαύροι Πάνθηρες, η συμμορία των Baader-Meinhof, αναρχικοί του τέλους του αιώνα. Ψεύδονταν σε όποιον ρωτούσε για τις δραστηριότητές τους. Όταν Σύριοι κατάσκοποι της κυβέρνησης άρχισαν να ρωτούν τους γείτονες γι’ αυτούς, μετακόμισαν, εγκαταστάθηκαν για λίγο σε μια πόλη που επιλέχθηκε επειδή σύμφωνα με μια παλιά προφητεία θα ήταν η έδρα του προφήτη Ιησού κατά την επιστροφή του.
Ο Yahya και η Τάνια συνέδεσαν τις παιδικές τους ομοιότητες, την αφοσίωσή τους στη τζιχάντ και το πάθος τους για τα ναρκωτικά |
Από τη Συρία επέστρεψαν στο Λονδίνο όπου ο Yahya ακολούθησε έναν Ιορδανό γνωστό ως Abu Issa. Υποτίθεται ότι πολέμησε τους Σοβιετικούς στο Αφγανιστάν τη δεκαετία του ’80, και στις 3 Απριλίου 1993 οι οπαδοί του εκεί ορκίστηκαν πίστη σ’ αυτόν και δημιούργησαν αυτό που ο Γάλλος μελετητής Kévin Jackson αποκαλεί «το ξεχασμένο χαλιφάτο», ένας ανεπιτυχής πρόδρομος του Ισλαμικού Κράτους.
Ο Abu Issa αυτοανακηρύχτηκε χαλίφης και κατείχε μια μικρή μερίδα της επαρχίας Kunar στο Αφγανιστάν κατά τα μέσα ως τέλη της δεκαετίας του 1990. Εκεί εφάρμοσε πολλές πρακτικές τις οποίες αργότερα το ισλαμικό κράτος θα εφάρμοζε σε μεγαλύτερη κλίμακα. Ολόκληρη η περιοχή που κυβερνούσε δεν εκτεινόταν πέρα από μερικές μικρές πόλεις και οι ντόπιοι Αφγανοί περιφρονούσαν τον Abu Issa και τους υποστηρικτές του. Όταν ο Osama bin Laden ήρθε στο Αφγανιστάν το 1996, ο Abu Issa του έστειλε ένα μήνυμα στο οποίο απαιτούσε την αφοσίωσή του. (Δεν υπάρχει καμία καταγραφή απάντησης).
Στα τέλη της δεκαετίας του 1990, όταν οι Ταλιμπάν κατέκτησαν την επαρχία Kunar, ο Abu Issa και οι ακόλουθοί του μεταφέρθηκαν στο Λονδίνο, και ήταν σ’ αυτή τη φθίνουσα εθνική κατάσταση όταν ο Yahya και η Τάνια τους ανακάλυψαν για πρώτη φορά. Για κάποιο χρονικό διάστημα ο Yahya είχε την δουλειά όνειρο για έναν σπασίκλα τζιχαντιστή να διδάσκει στον γιο του χαλίφη χακάρισμα υπολογιστών και πολεμικές τέχνες. Τελικά ο Yahya και ο Abu Issa διαφώνησαν σχετικά με την ερμηνεία του ισλαμικού νόμου. Όμως κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου ο Yahya έτρεφε ένα ενδιαφέρον στην αναγκαιότητα κήρυξης ενός χαλιφάτου και στον ισλαμικό νόμο, και τα δύο τελικά τον οδήγησαν στη Συρία.
Σε ένα βιβλιοπωλείο στο Λονδίνο βρήκε ένα αντίγραφο των έργων του Ibn Hazm (994-1064), μακράν ο μεγαλύτερος λόγιος του Νταχίρι. Ο Νταχιρισμός είναι η πιο δυαδική και μονόχρωμη σχολή του ισλαμικού νόμου. Σε κάποια σημεία μοιάζει με το συνταγματικό οριγκιναλισμό του Clarence Thomas ή Antonin Scalia: Αυτός δραστικά και ανελέητα λιχνίζει τις πηγές της νόμιμης εξουσίας στο Κοράνι, τα λόγια και τις πράξεις του Μωάμεθ, και την ακλόνητη συναίνεση των συντρόφων του προφήτη κατά τη διάρκεια της ζωής του. Αρνείται να αποδεχθεί νέους νόμους βασιζόμενους σε αναλογία με τους παλαιούς και προτρέπει τους νομικούς και τους θεολόγους να αντισταθούν σε αλληγορικές ή παραστατικές αναγνώσεις και να επιμείνουν στις αποφάσεις με απλή γραπτή υποστήριξη.
Η απόρριψη μεταφορικών αναγνώσεων, η νομική αναλογία και άλλοι τύποι εκτεταμένης ερμηνείας πλήττουν τους περισσότερους συνηθισμένους μουσουλμάνους μελετητές ως παράλογους. Αλλά μέσα από τα μάτια του Νταχίρι η γραφή θα πρέπει απλά να διαβάζεται σαν ένα εγχειρίδιο ή ως λογισμικό. Πρόκειται για μια νομική και θεολογική μεθοδολογία που ευθυγραμμίζεται καλά με την αριστερόστροφη αυτοδίδακτη προδιάθεση του Yahya.
Τον Σεπτέμβριο του 2004 ο Yahya και η Τάνια επέστρεψαν στις Ηνωμένες Πολιτείες, εξαρτημένοι οικονομικά από τους γονείς του Yahya. Εγκαταστάθηκαν προσωρινά στο Torrance της Καλιφόρνια με τον Yahya να ελπίζει να βρει δουλειά ως ιμάμης. Ο τζιχαντισμός του τον απέκλειε από τις δουλειές στα τζαμιά, ωστόσο όλο και περισσότερο οι δυο τους αναζητούσαν μόνο την πνευματική συντροφικότητα του άλλου. Σταμάτησαν να πηγαίνουν στα τζαμιά με το σκεπτικό ότι ήταν γεμάτες κατασκόπους.
Όταν μια ομάδα SWAT ήρθε στο σπίτι τους στο Grapevine στο Τέξας, νωρίς το πρωί, ο Yahya και η Τάνια είχαν ήδη ξυπνήσει για τις πρωινές τους προσευχές.
Το 2004 ο πρώτος τους γιος γεννήθηκε στην Καλιφόρνια. Ο Yahya και η Τάνια επέστρεψαν στο μεγαλύτερο Ντάλλας και ένα χρόνο αργότερα ο Yahya βρήκε μια δουλειά ως τεχνικός δεδομένων στο Rackspace, έναν πάροχο διαδικτύου στο Τέξας. Τη νύχτα σερφάριζε σε φόρουμ τζιχαντιστών και προσέφερε τεχνική υποστήριξη στο Jihad Unspun, μια ισλαμική ειδησεογραφική σελίδα με έδρα στο Καναδά, που θεωρείται ευρέως ως μέρος στρατολόγησης φιλόδοξων τρομοκρατών. Έψαχνε επίσης τρόπους για να χρησιμοποιήσει τη θέση του στο Rackspace για να ανταμείψει την τζιχάντ. Στις 8 Απριλίου 2006 απέκτησε πρόσβαση στους κωδικούς ενός πελάτη, το Αμερικανο-Ισραηλινό Συμβούλιο Δημοσίων Υποθέσεων (IPAC), με σκοπό το χακάρισμα της ιστοσελίδας του.
Όπως συνηθίζεται με τα χακαρίσματα, ήταν ερασιτεχνική δουλειά. Η Rackspace το ανακάλυψε και το FBI έχοντας επίγνωση των τρομοκρατικών διασυνδέσεων του Yahya κινήθηκε γρήγορα. Όταν μια ομάδα SWAT ήρθε στο σπίτι τους στο Grapevine στο Τέξας, νωρίς το πρωί, ο Yahya και η Τάνια είχαν ήδη ξυπνήσει για τις πρωινές τους προσευχές. Παραδόθηκε ειρηνικά και προειδοποίησε ότι ένα παιδί κοιμόταν μέσα και ότι η γυναίκα του έπρεπε να ντυθεί. Το Υπουργείο Δικαιοσύνης άσκησε δίωξη εναντίον του για παραβίαση προστατευμένου υπολογιστή – αυτή ήταν η πηγή του δελτίου τύπου που είχα βρει νωρίτερα – και ένας δικαστής τον καταδίκασε σε 34 μήνες φυλάκισης. Πριν τη σύλληψή του είχε προγραμματίσει να ταξιδέψει στο Ιράκ για να πολεμήσει εναντίον των Αμερικάνων, οπότε η φυλακή μπορεί να του έσωσε τη ζωή.
Η σύλληψη του Yahya προκάλεσε οικογενειακή τριβή νέου είδους. Με τον άντρα της στη φυλακή και μελετώντας ισλαμικές γραφές όλη μέρα, η Τάνια άρχισε να διεκδικεί την ανεξαρτησία της. Αφού οι γείτονες την αγριοκοίταζαν λόγω της μουσουλμανικής της ενδυμασίας, είπε στον Yahya ότι σχεδίαζε να φοράει μόνο μια μαντίλα κι όχι ολόσωμοι μπούργκα. Εξοργισμένος ο Yahya απαίτησε να καλύπτεται πλήρως όταν τον επισκεπτόταν στη φυλακή, για να είναι βέβαιος ότι κανείς δεν θα τιμωρούσε την ανυποληψία της συζύγου του σεΐχη. (Είχε μουσουλμάνους γνωστούς στη φυλακή και ήταν ο πιο εγγράμματος μεταξύ τους). Της είπε να φύγει από την άπιστη Αμερική και να ενταχθεί στην ομάδα που ήταν γνωστή ως Νιγηριανοί Ταλιμπάν, πρόδρομος του Boko Haram. Εκείνη αρνήθηκε και τον απείλησε με διαζύγιο.
Αλλά δεν τον παράτησε – ακόμα και όταν εκείνος βγήκε από τη φυλακή και πήρε δεύτερη σύζυγο, μια Τζαμαϊκο-βρετανή φίλη της Τάνιας. Η Τάνια δεν το ενέκρινε, αλλά ούτε και απαγόρευσε την ένωση. Η νύφη έμενε ακόμα στο Λονδίνο και ο γαμπρός δεν μπορούσε να ταξιδέψει χωρίς να παραβιάσει την απαγόρευση. Ο Yahya διερεύνησε την ισλαμική νομιμότητα ενός γάμου που πραγματοποιήθηκε σε φυσική απόσταση. Βρήκε προηγούμενο: Ο Μωάμεθ είχε νυμφευθεί την χήρα του κουνιάδου του όταν εκείνη ήταν στην Αιθιοπία και εκείνος βρισκόταν στην Μεδίνα. Διαπιστώνοντας την εγκυρότητα του γάμου μέσω τηλεπικοινωνίας, ο Yahya και η δεύτερη σύζυγός του παντρεύτηκαν μέσω τηλεφώνου, με την Τάνια παρούσα να βγάζει σιωπηλή καπνούς από το θυμό. (Αργότερα ο Yahya χώρισε τη δεύτερη σύζυγό του).
Σχετικά με τα εγκλήματά του παρέμενε αμετανόητος. «Μπορεί να δικαιολογήσει οτιδήποτε έκανε, και δεν πιστεύει ότι έκανε κάτι λάθος», είπε ο Tim. «Σκέφτεται μόνο την πάρτη του». Κατά την αποφυλάκισή του υπό όρους ο Yahya ζούσε στο Ντάλλας και δούλευε ως ειδικός πληροφορικής για έναν χονδρέμπορο παπουτσιών. Τον Αύγουστο του 2009, 10 μήνες μετά την αποφυλάκισή του, γεννήθηκε ένα δεύτερο παιδί, άλλο ένα αγόρι. Ολόκληρη η οικογένεια των Γεωργελάδων έκανε ένα ταξίδι στη Χαβάη μαζί και το ζευγάρι. Η Τάνια έμενε απομονωμένη, είπε ένας γνωστός, και ο Yahya επέπληττε τον καθένα για τις αρετές του νόμου της Σαρία. Αλλά κυρίως παρέμενε ήσυχος κατά τη περίοδο αυτή. Η οικογένεια αναρωτιόταν αν είχε μαλακώσει, αν και οι συνάδελφοι του Yahya στην εταιρεία παπουτσιών ανέφεραν ότι μαζί με την Τάνια περιστασιακά αναρτούσαν ανησυχητικά πολιτικά θέματα στο Facebook.
Ανάμεσα στους ενθουσιασμούς τους, στο σημείο αυτό, ήταν ο φιλελεύθερος υποψήφιος των δημοκρατών για τις προεδρικές εκλογές Ron Paul, του οποίου τις αντικυβερνητικές εμμονές και την απομόνωση της εξωτερικής πολιτικής ο Yahya και η Τάνια έβρισκαν οικίες. Ο προφήτης είχε υιοθετήσει το χρυσό κανόνα, έτσι και ο Paul. Στον Yahya και την Τάνια άρεσε το χόρτο, και οι φιλελεύθεροι ήταν ό,τι πιο κοντινό σε ένα κόμμα αντίθετο με την απαγόρευση στις Ηνωμένες Πολιτείες. Και τέλος, η εξωτερική πολιτική του Paul πρότεινε μια πιθανή απαγκίστρωση του Ισραήλ. «Εσείς παιδιά (εννοώντας τους Αμερικανούς) θα πρέπει να σταματήσετε να υποστηρίζεται τη δημοκρατία , και να κάνετε απλά τον Ron Paul βασιλιά σας», έγραφε αργότερα η Τάνια στο Facebook, αστειευόμενη εν μέρει. Ο Yahya ήθελε επανάσταση. «Η τυραννία είναι εδώ», απάντησε, «και το δέντρο της ελευθερίας είναι διψασμένο».
Την 1η Οκτωβρίου 2011 έληξαν οι όροι της αποφυλάκισης του Yahya, και κατευθύνθηκε οδηγώντας στο αεροδρόμιο Fort Worth του Ντάλλας μαζί με τη γυναίκα του και τα δύο παιδιά, ένας ελεύθερος άντρας. Εγκατέλειπε την Αμερική – πιθανώς για καλό. «Οι Μουσουλμάνοι στην Αμερική» έγραφε την εποχή εκείνη, «θυμηθείτε: Η Hijrah (σ.σ. Η πτήση του Μωάμεθ από τη Μέκκα στη Μεντίνα για να ξεφύγει από τη δίωξη το 622 μ.Χ.: θεωρείται η αρχή της μουσουλμανικής εποχής) είναι πάντα μια επιλογή και μερικές φορές υποχρέωση».
Η οικογένεια πέταξε στο Λονδίνο και στη συνέχεια στο Κάιρο. Ο Yahya και η Τάνια έζησαν στην Αίγυπτο για τα επόμενα δύο χρόνια, ευτυχισμένοι στην αρχή. Τα αγόρια ήταν έξυπνα και ανεπτυγμένα για την ηλικία τους – βίντεο από το YouTube δείχνουν το μικρότερο να διαβάζει λέξεις στα αγγλικά, γαλλικά και αραβικά πριν την ηλικία των τριών – και την ημέρα των Χριστουγέννων το 2011 προστέθηκε άλλο ένα αγόρι. Η οικογένεια ταξίδεψε με φελούκα στο Νείλο και απολάμβανε τη ζωή πέρα από την εμβέλεια της κυβέρνησης των Η.Π.Α.
Ο Yahya κέρδιζε χρήματα μεταφράζοντας fatwas από τους μισθωτούς θρησκευτικούς μελετητές της κυβέρνησης του Κατάρ. Πάντα αλλεργικός στην ανθρώπινη εξουσία, έβλεπε την παρηγοριά των fatwas και τους κυβερνητικούς κληρικούς ως σιωπηρή υποτέλεια στους τυράννους. Κανένα από τα fatwas ποτέ δεν ανέφερε τι θεωρούσε το Ισλάμ ως βασικές επιταγές, όπως τόνιζε ο Ibn Hazm χίλια χρόνια πριν, όπως τη καθιέρωση ενός χαλιφάτου και τη μετανάστευση από τα εδάφη απιστίας. Οι μελετητές συνεχώς δόξαζαν την βασιλική οικογένεια του Κατάρ. Τα fatwas, ισχυριζόταν ο Yahya, ήταν βασισμένα όχι σε αποδείξεις αλλά σε απλές γνώμες.
Στο Κάιριο, ο Yahya συναντήθηκε με άλλους τζιχαντιστές και έγινε σεβαστός για την λόγια αυστηρότητά του. Ένα άτομο που τον ήξερε τότε τον περιγράφει ως μια από τις ισχυρότερες φιλο-ISIS και φιλο-χαλιφατικές φωνές και λέει ότι τα διαδικτυακά σεμινάρια που διηύθυνε στα αραβικά και τα αγγλικά προσέφεραν πολλά για να «προετοιμάσουν» τους Δυτικούς για την ανακήρυξη του χαλιφάτου που θα πραγματοποιούνταν μερικά χρόνια αργότερα. Ο Musa Cerantonio, που θα γινόταν ο πρώτος Αυστραλός μαθητής του, τον γνώρισε ψηφιακά. Ευρωπαίοι τζιχαντιστές άρχισαν να ταξιδεύουν στην Αίγυπτο για να τους διδάξει. Εντυπωσίασε έναν σεΐχη τόσο πολύ που ο άντρας δήλωσε ότι θα ήταν αμαρτία για τον Yahya να εκτίθεται σε κίνδυνο στο πεδίο της μάχης σε μια σύγκρουση όπως στο Αφγανιστάν ή τη Συρία. «Το αίμα σας είναι haram”, είπε – απαγορεύεται να χυθεί.
Στα κηρύγματα και τις δημόσιες δηλώσεις του ο Yahya προέβλεπε πολλά θέματα της προπαγάνδας του Ισλαμικού Κράτους, συμπεριλαμβανομένης της δυσπιστίας στα ισλαμικά κινήματα που διακυβεύουν τη θρησκεία τους με τη συμμετοχή στην κοσμική πολιτική. Στα κοινωνικά μέσα ενημέρωσης η Τάνια υποστήριζε τις απόψεις του, αλλά με κάθε παιδί που γεννούσε, η προθυμία της να ενταχθεί στην τζιχάντ μέχρι τότε ως τη Συρία κατέρρευσε. Ο Yahya της υπενθύμιζε ότι το Κοράνι κρίνει σκληρά όσους παραιτούνται από τη hijrah: Άγγελοι θα τραβούν τις ψυχές τους από τα θνητά τους σώματα και θα τους προετοιμάζουν για την κρίση του Θεού. «Οι άγγελοι θα λένε, ‘Δεν ήταν [αρκετά] μεγάλη η γη του Θεού για σένα να μεταναστεύσεις;’ Η κόλαση θα είναι το καταφύγιό τους».
Τον Ιούλιο του 2013 ένα λαϊκό στρατιωτικό πραξικόπημα ανέτρεψε την μουσουλμανική αδελφότητα – η κυβέρνηση της Αιγύπτου, και η ισλαμική στιγμή εκεί πέρασε τόσο γρήγορα όσο έφτασε. Ο Yahya και η Τάνια ανησυχούσαν για τις πιθανές συνέπειες για τους εαυτούς τους ως τζιχαντιστές, και αναζητούσαν διαφυγή. Ο Cerantonio τους ενθάρρυνε να εξετάσουν τις νότιες Φιλιππίνες, όπου ζούσε τότε. Το σχέδιο αποδείχθηκε να είναι παρατραβηγμένο. «Κοίτα, είμαι ευτυχισμένος να βρίσκομαι εδώ σαν να είμαι χωμένος σε παράπηγμα», του είπε ο Yahya. «Αλλά η γυναίκα μου είναι πολύ συγκεκριμένη και σε παρακαλεί να βγάλεις φωτογραφίες από σπίτια». Τα σπίτια ήταν ανεπαρκή, έτσι εγκατέλειψαν το σχέδιο.
Τελικά ο Συριακός εμφύλιος πόλεμος παρουσίασε ευκαιρίες που ο Yahya δεν θα μπορούσε να απορρίψει. Η ποίησή του είχε συχνά έναν πολεμικό τόνο:
Η άνοδος, κόβει δεσμούς: κατάσκοποι μεταμφιεσμένοι στα λευκά,από το σπαθί, για τον Κύριο της Μάχης.Συντρίψτε τον απατεώνα, κοινότυπο στόλο του τρόμου,με τη ράβδο – με το Θεό! – με baud – με byte
Τέσσερα χρόνια πριν από την άνοδο του Ισλαμικού Κράτους, ο Yahya είχε πει ότι το όπλο του ήταν το πληκτρολόγιο («με baud – με byte»). Αλλά τώρα που η Συρία γινόταν το πεδίο της μάχης που ονειρευόταν, ήταν έτοιμος να σηκώσει άλλα όπλα.
Όταν έφυγαν από το Κάιρο, ο Yahya επέμενε να πάει στην Τουρκία. Μόλις έφτασαν, τον Αύγουστο του 2013, επιβίβασε την οικογένειά του σε ένα λεωφορείο και τους είπε ότι θα πήγαιναν ένα ταξίδι. Δεν αποκάλυψε τον προορισμό τους μέχρι που η Τάνια (σχεδόν στον πέμπτο μήνα στο τέταρτο παιδί τους) είδε τα συριακά σύνορα. Μέχρι τότε, η κυβέρνηση Assad είχε χάσει τον έλεγχο μεγάλων τμημάτων της βόρειας Συρίας και γύρω από το Χαλέπι, φατρίες συνεργάζονταν και αντιμάχονταν η μία την άλλη. Η περιοχή είχε μετατραπεί σε αναρχική ερημιά που στοίχειωνε ο θάνατος.
Έμειναν σε μια κατειλημμένη βίλα, την εγκαταλελειμμένη κατοικία ενός Σύριου στρατηγού, στην πόλη Αζάζ, λίγα μίλια μετά τα σύνορα. Τα παράθυρα ήταν σπασμένα και τα υδραυλικά ήταν κομμένα, αλλά οι πολυέλαιοι ήταν ακόμα κρεμασμένοι. Ομάδες Μουτζαχεντίν ήλεγχαν την περιοχή και οι διασυνδέσεις του Yahya εξασφάλισαν στην οικογένειά του λιγοστά τρόφιμα. Πέρασε μέρες με φίλους τζιχαντιστές. Είχε γνωρίσει μερικούς απ’ αυτούς μόνο μια διαδικτυακή φανταστική ζωή· τώρα ήταν οπλισμένοι σύντροφοι.
Η Τάνια και τα παιδιά αρρώστησαν και ανέπτυξαν μυστηριώδεις λοιμώξεις. Εκείνη προετοιμάστηκε για την πιθανότητα που κυβερνητικές δυνάμεις ή άλλοι επαναστάτες θα κατέλαβαν τη θέση τους. Αλλά ακόμα αγαπούσε τις επιθέσεις, και ήταν περίεργη για τις γύρω μάχες. Ήθελε να δει τη δράση, αλλά επειδή ήταν γυναίκα, όταν έβγαζε το κεφάλι της έξω από το παράθυρο, της έλεγαν να λογικευτεί και να επιστρέψει μέσα. Όταν παραπονέθηκε στον Yahya επειδή την έφερε σε μια πολεμική ζώνη χωρίς συζήτηση – «Πώς μπόρεσες να μας το κάνεις αυτό;» – εκείνος ανέφερε ένα χαντίθ: «Ο πόλεμος», είπε, «είναι απάτη».
Αποφάσισε τελικά: Δέκα χρόνια ήταν αρκετά. Απαίτησε να επιστρέψει με τα παιδιά στη Τουρκία. Ο Yahya δεν μπορούσε ή δεν ήθελε να έρθει μαζί τους. Είχε έρθει να πολεμήσει για το ISIS, και γνώριζε την ποινή στη μετά θάνατον ζωή για λιποταξία από το πεδίο της μάχης. Αλλά τα παιδιά του δεν ήταν Μουντζαχεντίν, οπότε τα άφησε να φύγουν – μέσα από ένα ναρκοπέδιο, τα πυρά ενός ελεύθερου σκοπευτή, πίσω στη Τουρκία – εικάζοντας ότι η οικογένεια θα επανενωθεί σε αυτόν τον κόσμο ή στον άλλο.
Η Τάνια υπέβαλε αίτηση διαζυγίου το 2014. Σήμερα δηλώνει «αγνωστικίστρια». |
Πολλοί θα αποκαλούσαν την συμπεριφορά του Yahya απέναντι στην Τάνια ασυγχώρητη και θα την παρότρυναν να τον ξεχάσει. Αλλά οι δυο τους μοιράστηκαν το μεγαλύτερο μέρος της ενήλικης ζωής τους, σε δύσκολες και συναρπαστικές συνθήκες. Άφησε τον τζιχαντισμό, αλλά δεν μπορεί να εγκαταλείψει ολοκληρωτικά τον Yahya. Στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έγραψε σε έναν συγγενή του συζύγου της:
Που ν’ αρχίσω να συζητήσω το ‘σύνδρομο Ιωάννης’; … Είναι ένας άνθρωπος διχασμένος μεταξύ δύο κόσμων, στην πραγματικότητα τέσσερις ή περισσότερους στην περίπτωσή του (Ανατολή εναντίον Δύσης, θρησκευτικές αρχές εναντίον οικογένειας και ευτυχίας) … Κάναμε κάποιες πραγματικά κακές επιλογές που μας έπληξαν…
Ο Ιωάννης είναι αποφασισμένος να αλλάξει τις καρδιές και τα μυαλά των ανθρώπων και την πορεία της ιστορίας. Κατά κάποιο τρόπο ζηλεύω την αγάπη και την αφοσίωση που έχει για το Ισλάμ, παρά σε εμένα.
Αυτή η αφοσίωση δεν κλονίστηκε. Μετά την επιστροφή του από τη γυναίκα και τα παιδιά του το 2013 ο Yahya πρόσθεσε ένα νέο και απίθανο κεφάλαιο στη στρατιωτική παράδοση των Γεωργελάδων. Για αρκετούς μήνες εκπαιδεύτηκε ως στρατιώτης μιας ομάδας του Ισλαμικού Κράτους κοντά στο Χαλέπι. Είδε τη μάχη εκεί και κατά τη διάρκεια της συμπλοκής τον Απρίλιο του 2014 ένα θραύσμα όλμου του καρφώθηκε στη πλάτη, επικίνδυνα κοντά στη σπονδυλική του στήλη.
«Είχα αφόρητους πόνους», έγραψε στη σελίδα του, «αλλά τουλάχιστον ήξερα ότι η ανταμοιβή μου είναι ο Αλλάχ και αυτό με παρηγόρησε πολύ». Πέρασε αρκετό χρόνο σε ένα νοσοκομείο στη Τουρκία. Στη συνέχεια, φοβούμενος μήπως ανακαλύψουν ότι είναι Αμερικάνος (θα μπορούσε να περάσει ως Σύριος, αλλά όχι επ’ αόριστον), επέστρεψε στη Συρία όπου τον θεράπευσε ο Αυστραλός φερόμενος ως τζιχαντιστής Adam Brookman, που από τότε επέστρεψε στην Αυστραλία και βρίσκεται υπό κράτηση (ο Brookman, ένας νοσηλευτής, που υποστηρίζει ότι πήγε στη Συρία αποκλειστικά για ανθρωπιστικούς λόγους). Ο Yahya δημοσίευσε εικόνες στο Facebook από τις πυώδεις πληγές και τον εαυτό του στο κρεβάτι της ανάρρωσης να χαμογελά. Οι ουλές είναι για εκείνον όσο και για άλλους τζιχαντιστές ένα είδος διαβατηρίου VIP στο πέρασμα στη μεταθανάτια ζωή, ένα σήμα τιμής που αποδεικνύει την αφοσίωσή του στο Θεό κατά τη διάρκεια της ζωής του επί γης.
Τον Απρίλιο του 2014 ένα θραύσμα όλμου του καρφώθηκε στη πλάτη. Συνέχιζε ικανοποιημένος να επικοινωνεί μέσω των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και να υποστηρίζει την τζιχάντ. |
Τα τραύματά του τον άφησαν προσωρινά ανίκανο να περπατήσει – ανάπηρος πάλι, 20 χρόνια μετά τον πρώτο τραυματισμό στο πόδι. Αλλά ήταν ικανοποιημένος και υπερήφανος. Ένας συναγωνιστής τζιχαντιστής ανάρτησε μια φωτογραφία ενός χαμογελαστού, γυαλάκια Yahya, στο Facebook, με λεζάντα «Αμερικάνος muhajir τραυματίστηκε στον ύφαλο halab [τα περίχωρα του Χαλεπίου] από θραύσμα όλμου Alhamdulillah αναρρώνοντας και δεν μπορεί να περιμένει να σταθεί ξανά στα πόδια του». Κατά την περίοδο εκείνη νυμφεύθηκε μια νέα σύζυγο, μια Σύρια, και είχε μια κόρη μαζί της σχεδόν ένα χρόνο μετά την αναχώρηση της Τάνιας, και μια άλλη λίγο αργότερα. Κατά τη διάρκεια της ανάρρωσής του συνέχιζε να «τιτιβίζει» (“tweet”) και να γράφει επιθετικά κείμενα υπέρ του ISIS, αν και δεν βρισκόταν ακόμη σε εδάφη του ISIS. Η ιστοσελίδα του, ακόμα σκοτεινή, προσέλκυε περισσότερους οπαδούς, αν και παρέμεινε ένα διανοούμενο προϊόν, πολύ ακαδημαϊκό για τις μάζες. Ήταν περίπου η εποχή που άρχισε να πιέζει ηγέτες του ISIS – ιδιαίτερα τον Adnani – να ανακηρύξουν ένα χαλιφάτο. Όταν πραγματοποιήθηκε η ανακήρυξη, τον Ιούνιο του 2014, ο Yahya έμενε κοντά στο Χαλέπι, περίπου 100 μίλια την Ράκκα, την πρωτεύουσα του Ισλαμικού Κράτους. «Αυτή είναι η στιγμή που περίμενα εδώ και χρόνια», έγραφε. Αμέσως αποφάσισε να μετακομίσει στην Ράκκα.
Τα σχέδια του ματαιώθηκαν για κάποιο χρονικό διάστημα μετά την σύλληψή του από τον Ελεύθερο Συριακό Στρατό. Τελικά απελευθερώθηκε και σιωπηλά ορκίστηκε να επιστρέψει για να αποκεφαλίσει εκείνους που τον αιχμαλώτισαν. Για ένα σύντομο χρονικό διάστημα προσποιούνταν ότι ήθελε να συνεργαστεί με την ομάδα. Αλλά στα μέσα του 2015 πήρε το δρόμο για τη πρωτεύουσα του χαλιφάτου. Η θρυμματισμένη πλάτη του θα τον είχε απαλλάξει από το στρατιωτικό καθήκον στη πρώτη γραμμή – αλλά η ηγεσία του ISIS έκτοτε αναγνώρισε ότι θα ήταν καλύτερα με τα ταλέντα του να το χρησιμοποιεί ως λόγιο και εκπρόσωπο, παρά ως οπλίτη.
Στις 8 Δεκεμβρίου 2015 η φωνή του Yahya ακουγόταν πεντακάθαρα από το ράδιο Al Bayan – τη φωνή του Ισλαμικού Κράτους. Τώρα είναι ο κορυφαίος παραγωγός υψηλής τεχνολογίας αγγλόφωνης προπαγάνδας του Ισλαμικού Κράτους ως πολυγραφότατος συγγραφέας για την ναυαρχίδα των περιοδικών Dabiq και Rumiyah. Για σύντομο χρονικό διάστημα τουΐταρε με ψευδώνυμα, αλλά σύμφωνα με μια γενική κίνηση εναντίον του Ισλαμικού Κράτους μεταξύ των άλλων, καλύτερα κρυπτογραφημένα μέσα, σταμάτησε και τώρα φαίνεται να περιορίζεται στα επίσημα κανάλια. Η φωτογραφία του προφίλ για έναν από τους τελευταίους προσωπικούς λογαριασμούς του στο Twitter είναι ένας πολυφορεμένος φορητός υπολογιστής με ένα Browning 9 χιλ. ημιαυτόματο πιστόλι πάνω στο πληκτρολόγιο.
Ο Yahya είναι ο κορυφαίος παραγωγός υψηλής τεχνολογίας αγγλόφωνης προπαγάνδας του Ισλαμικού Κράτους. Πρόσφατα έχουν προκύψει ενδείξεις ότι μπορεί να είναι κάτι πολύ περισσότερο.
Το πρώτο άρθρο στο Dabiq το οποίο ήμουν σε θέση να επιβεβαιώσω ότι γράφτηκε από τον Yahya δημοσιεύτηκε τον Απρίλιο του 2016, και αναφερόταν σε Μουσουλμάνους της Δύσης που παρότι αυτοαποκαλούνται Μουσουλμάνοι, είναι άπιστοι. Ο τίτλος «Θάνατος στους ιμάμηδες της Kufr [απιστίας] στη Δύση», ήταν μόνο οριακά λιγότερο γκροτέσκο από το συνοδευτικό σκίτσο: στόχοι πάνω από τις φωτογραφίες δημοφιλών συνηθισμένων Δυτικών Μουσουλμάνων· μια εικόνα γονατισμένου, με δεμένα τα μάτια «αποστάτη» τη στιγμή που η λεπίδα ενός εκτελεστή χώνεται στο λαιμό του. Στο άρθρο, ο Yahya αφηγήθηκε πολλές ιστορίες του Μωάμεθ και των συντρόφων του για τη σκληρή μεταχείριση των Μουσουλμάνων που είχαν αποστατήσει. Χέρια και πόδια ακρωτηριάζονται, τα μάτια ξεριζώνονται με καρφιά, σώματα που ποδοπατούνται μέχρι θανάτου.
Το θέμα που ακολούθησε έφερε παντού τα δακτυλικά αποτυπώματα του Yahya. Ένα πολεμικό άρθρο σχετικά με τον Χριστιανισμό σημειώνει, με μια οικεία σχολαστικότητα και μερικούς από τους αγαπημένους στίχους του Yahya μέσα από την βίβλο, αντιφάσεις μεταξύ χριστιανικού δόγματος και την ιστοριογραφία. Μερικά άρθρα είναι σαφώς δικά του, και άλλα, είτε δικά του είτε όχι, χρησιμοποιούν τη φωνή που εκείνος τελειοποίησε. Ανυπόγραφο, αλλά πιθανότατα γραμμένο από τον Yahya, είναι το ξεκάθαρο: «Γιατί σας μισούμε και γιατί σας πολεμούμε», που αναγνωρίζει τη θρησκευτική φύση του πολέμου. «Σας μισούμε πρώτ’ απ’ όλα επειδή είστε άπιστοι», ξεκινά. Το άρθρο διαβάζεται σαν μια απόσταξη κάθε συζήτησης που είχα με τζιχαντιστή:
Το γεγονός είναι ότι ακόμα και αν σταματήσετε να μας βομβαρδίζετε, να μας φυλακίζετε, να μας βασανίζετε, να μας κακοποιείται και σφετερίζοντας τη γη μας, θα συνεχίζαμε να σας μισούμε γιατί ο πρωταρχικός μας λόγος για το ότι σας μισούμε δεν θα πάψει να υπάρχει μέχρι να ασπαστείτε το Ισλάμ…
Αυτό που είναι εξίσου αν όχι σημαντικότερο να καταλάβετε είναι ότι σας πολεμούμε, όχι απλά για να σας τιμωρήσουμε και να σας αποτρέψουμε, αλλά να σας φέρουμε πραγματική ελευθερία σ’ αυτή τη ζωή και σωτηρία στην μετά θάνατον ζωή, ελευθερία από τη σκλαβιά στις ιδιοτροπίες και τις επιθυμίες σας, καθώς και εκείνων του κλήρου σας και των νομοθετών σας και σωτηρία μέσω της λατρείας του δημιουργού σας μόνο και ακλουθώντας τον αγγελιοφόρο του.
Το Ισλαμικό Κράτος έχει ποντάρει την επιβίωσή του στη δημιουργία ενός επαναστατικού μουσουλμανικού μαζικού κινήματος – που μπορεί να αντισταθμίσει την απώλεια της επικράτειάς του στο Ιράκ και τη Συρία, αναδυόμενο αλλού. Με τον Yahya προσδίδει μια αμερικανική έμφαση στο παγκόσμιο τζιχαντιστικό του μήνυμα και ένας εκπρόσωπος του οποίου τα πλεονεκτήματα, οι αδυναμίες, η προσωπικότητα και οι ανασφάλειες είναι βαθιά αμερικανικές. Γνωρίζει πώς να μιλήσει σε Αμερικανούς, πώς να τους τρομάξει, πώς να τους στρατεύσει – πώς να κάνει τον πόλεμο του Ισλαμικού Κράτους δικό τους.
Είναι άγνωστο πόσο μακριά επεκτείνεται ο ρόλος του Yahya, πέρα από τη τζιχάντ του πληκτρολογίου. Ωστόσο πολύ πρόσφατα έχουν προκύψει ενδείξεις που δείχνουν εξαιρετική πιθανότητα. Τον Αύγουστο ένα drone σκότωσε τον Abu Muhammad al-Adnani, τον πιο ισχυρό ηγέτη του Ισλαμικού Κράτους εκτός από τον ίδιο τον Baghdadi και – σύμφωνα με τον Musa Cerantonio – φίλος και προστάτης του Yahya. O Adnani πιστεύεται ευρέως ότι έχει διευθύνει τρομοκρατικές επιθέσεις στο εξωτερικό εξ ονόματος του Ισλαμικού Κράτους, συμπεριλαμβανομένης της μαζικής δολοφονίας στο εστιατόριο – συναυλιακό χώρο στο Παρίσι τον Νοέμβριο του 2015. Ο πιθανός επιχειρησιακός εγκέφαλος αυτής της επίθεσης, ο Abdelhamid Abaaoud, ήταν εμίρης των αλλοδαπών μαχητών στην Αζάζ κατά την εποχή της εκεί παραμονής του Yahya. Ο ίδιος ο Adnani ήταν από την πόλη Binnish, επίσης στη βορειοδυτική Συρία.
Ο θάνατος του Adnani άφησε μια ανοιχτή θέση και στις 5 Δεκεμβρίου 2016 το Ισλαμικό Κράτος ανακοίνωσε το όνομα του διαδόχου του: Abu al‑Hassan al-Muhajir. Αυτό το όνομα είναι σχεδόν πανομοιότυπο με ένα ενεργό ψευδώνυμο του John Georgelas, Abu Hassān al-Muhajir. (Muhajir είναι κάποιος που μετανάστευσε στο Ισλαμικό Κράτος, ένας αλλοδαπός μαχητής και όχι Σύριος ή Ιρακινός). Ο τίτλος που κληρονόμησε ο “Abu al-Hassan” είναι mutahaddith ή «εκπρόσωπος». Η θέση μπορεί να περιλαμβάνει ή και να μη περιλαμβάνει την ευθύνη του Adnani της ευθύνης για τη διενέργεια επιθέσεων στο εξωτερικό. Σίγουρα σημαίνει ότι το Ισλαμικό Κράτος – σε όλες τις επίσημες δηλώσεις του, τις προκλήσεις τρομοκρατίας, τις ενθαρρύνσεις των υποστηρικτών του – θα μιλά με τα λόγια του Abu al-Hassan.
Η φωνή που πραγματοποίησε την ομιλία της 5ης Δεκεμβρίου δεν ήταν του Yahya. Αλλά το Ισλαμικό Κράτος έχει αλλάξει φωνές στο παρελθόν, για να προστατέψει την ταυτότητα των ανθρώπων κλειδιά – όσο άπταιστα κι αν είναι τα αραβικά του Yahya, μπορεί να προτίμησε έναν ντόπιο ομιλητή να μεταφέρει ένα προετοιμασμένο σ το όνομά του.
Το “Al-Muhajir” είναι ένα επίθετο που μοιράζεται ένα σημαντικό ποσοστό αλλοδαπών μαχητών (αν και οι περισσότεροι χρησιμοποιούν ένα πιο συγκεκριμένο όνομα καταγωγής όπως ο «Βέλγος» ή ο «Τυνήσιος»), και πολλοί τζιχαντιστές θα έχουν έναν πρωτότοκο γιο με το όνομα Hassan· είναι ένα σχετικά συνηθισμένο όνομα. Το ισλαμικό κράτος πιθανότατα περιλαμβάνει περισσότερα από ένα άτομα με το όνομα Abu al-Hassan al-Muhajir, αν και δεν μπορώ να βρω καμία καταγραφή κανενός στο Ισλαμικό Κράτος που χρησιμοποιούσε αυτό το όνομα ή την εκδοχή του Yahya πριν από τις 5 Δεκεμβρίου, εκτός από τον ίδιο τον Yahya.
Για τον Yahya να καταλάβει μια τόσο περίφημη θέση θα σήμαινε μια απίθανη αναρρίχηση μέσα σε μια οργάνωση που κυριαρχείται από Σύριους και Ιρακινούς. Για να αντικαταστήσει κανείς κατευθείαν τον Adnani θα σήμαινε ότι παρακάμπτει πολλούς άλλους υποψήφιους με μεγαλύτερη αρχαιότητα και προηγούμενη εξουσία στην ομάδα. Κανένας αναλυτής με τον οποίο συνομίλησα πιστεύει ότι είναι πιθανό ένας Αμερικανός θα μπορούσε να ανέβει τόσο ψηλά στην ομάδα. Αλλά κανένας άλλος Αμερικανός δεν είναι κατά το ελάχιστο σαν τον Yahya, και μέχρι σήμερα, λίγοι άνθρωποι εκτός των κύκλων των τζιχαντιστών και την αμερικανική κοινότητα πληροφοριών γνώριζαν για την ύπαρξή του.
«Έχουμε παραλύσει με αυτά που κάνει», μου είπε ο Tim όταν τον συνάντησα πρώτη φορά. Είπε ότι δεν έχουν ακούσει τίποτα από τον Yahya από το 2014, και δεν έχουν ακούσει καμία επιβεβαίωση ότι βρισκόταν με το Ισλαμικό Κράτος μέχρι να εμφανιστώ στο κατώφλι τους. «Δεν είναι κάποιος που να αναγνωρίζω πια. Δεν ψάχνω να δω τι κάνει, ή για το πώς τα πάει, διότι δεν είμαι σίγουρος ότι έχει κάποια σημασία». Η Μάρθα, είπε, χρειάστηκε περισσότερο χρόνο για να αντιμετωπίσει την απώλεια του γιου τους. Δεν πιστεύουν ότι θα επιστρέψει στην Αμερική – όχι όσο έχει ακολουθία στη Ράκκα και τη βεβαιότητα της φυλάκισης στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Η Τάνια και τα παιδιά έζησαν μαζί τους για πολύ καιρό μετά την επιστροφή της, αλλά τώρα ζει χωριστά. Τα παιδιά μένουν με τους παππούδες τους κατά τη διάρκεια της εβδομάδας και με τη μητέρα τους τα Σαββατοκύριακα. Έχοντας περάσει το μεγαλύτερο μέρος της περασμένης δεκαετίας ως πλανόδια τζιχαντίστρια, η Τάνια στερείται επαγγελματικών δεξιοτήτων και πτυχίων που ταιριάζουν με τις γνώσεις της, έτσι δεν διαθέτει τους πόρους ή τις προοπτικές σταδιοδρομίας για να μεγαλώσει μόνη της τέσσερα μικρά παιδιά. Τα παιδιά θα μεγαλώσουν στο Plano, η ασφάλεια τους και η εκπαίδευσή τους θα χρηματοδοτηθούν από την εγκαταλελειμμένη κληρονομιά του πατέρα τους.
Οι εχθροί του Ισλαμικού Κράτους πλησιάζουν ολοένα και περισσότερο τον Yahya, από όλες τις πλευρές και από επάνω. Drones δολοφονούν τους αδελφούς του σχεδόν καθημερινά και υπάρχουν λόγοι να πιστέψουμε ότι θα τον σκοτώσουν κι εκείνον εάν αδράξουν την ευκαιρία. Η «λίστα δολοφονιών» της κυβέρνησης των Η.Π.Α., που συμπεριλάμβανε κάποτε τον Αμερικανό με καταγωγή από την Υεμένη τζιχαντιστή Anwar al-Aulaqi, πιθανόν τώρα να περιλαμβάνει τον John Thomas Georgelas, εάν το όνομά του δεν έχει ήδη διαγραφεί τη στιγμή που το άρθρο αυτό φτάσει στους αναγνώστες.
Όποια κι αν ήταν τα πατρικά ελαττώματα που μπορεί να είχε ο Tim, δεν μπορεί να αξίζουν την αγωνία που υπέστησαν αυτός και η σύζυγός του. Φαίνεται ότι εξακολουθεί να σκέφτεται το γιο του ως «Γιάννη», ένα αλλοπρόσαλλο παιδί, επιρρεπής στους πιο δυναμικούς μεγαλύτερούς του. «Αυτή είναι η πρώτη φορά στη ζωή του, όπου είναι σε θέση να μιμηθεί», μου είπε ο Tim.
Ήθελα να πω στον Tim και στη Μάρθα ότι τον Yahya τον μιμούνταν εδώ και χρόνια και η ανικανότητά τους να δουν τον τζιχαντισμό ως έγκυρο θέμα πνευματικής ειδημοσύνης τους εμπόδισε να το συνειδητοποιήσουν. Δεν ήξεραν πόσο κακός είχε γίνει ο γιος τους ή πόσο ψυχρά ικανός. Όπως και άλλοι γονείς τζιχαντιστών, τον έβλεπαν όπως εύχονταν να τον δουν – ως τον νεαρό που σκουντουφλάει από τάξη σε τάξη, που ρουφούσε μπάφους και αγωνιζόταν να κρατήσει τις δουλειές του. Θα μπορούσαν να φανταστούν ότι παρέμεινε αηδιασμένος και ίσως ότι το δικό του Ισλάμ ήταν απλά άλλη μία φάση. Θα ταράζονταν όμως περισσότερο από την αλήθεια – που ήταν ότι ο γιος τους, που απέτυχε σε τόσες πολλές προηγούμενες δραστηριότητες, βρήκε τελικά το κάλεσμά του.
Πηγή: theatlantic.com
_____________________________
* To άρθρο αυτό προέρχεται από το βιβλίο του Graeme Wood: The Way of the Strangers: Encounters With the Islamic State.
Οι απόψεις του ιστολογίου δεν συμπίπτουν απαραίτητα με το περιεχόμενο του άρθρου
Δημοσίευση σχολίου