Οι Συμφωνίες της Ηπείρου
Αντιπροσωπεία του Διεθνούς Ερυθρού Σταυρού, έχοντας επικεφαλής τον Ελβετό Μπίελ, στις 4 Οκτωβρίου 1943 πήγε στο αρχηγείο του ΕΔΕΣ με εντολή του Γερμανού στρατηγού Λάντς, διοικητή του 22ου σώματος στρατού που είχε έδρα τα Γιάννενα, προκειμένου να εξασφαλίσει εκεχειρία με τους αντάρτες του ΕΔΕΣ, με αντάλλαγμα την κατάπαυση των Γερμανικών αντιποίνων σε βάρος των αμάχων.
Αμέσως ο Ζέρβας ανέφερε στο Κάιρο την άφιξη και το σκοπό της επιτροπής, ζητώντας οδηγίες για τον περαιτέρω χειρισμό του θέματος, ενώ συγχρόνως ζήτησε από την εκεί Συμμαχική αποστολή και την παρουσία συμμάχου αξιωματικού, γνώστη της Ελληνικής γλώσσας, σε όλη τη διάρκεια των συνομιλιών...
Η απάντηση των Συμμάχων έφτασε μετά από ένα δίωρο και διέτασσε την διακοπή των συνομιλιών, ΕΚΤΟΣ αν αυτές αφορούσαν την άνευ όρων παράδοση των Γερμανικών δυνάμεων!
Μετά από αυτή την απάντηση η επιτροπή των Γερμανών πήγε με άδεια χέρια στην έδρα της VIII Μεραρχίας του ΕΛΑΣ. ΤΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΩΝ ΕΠΑΦΩΝ ΤΗΣ επιτροπής Μπίελ ΦΑΙΝΟΝΤΑΙ ΚΑΘΑΡΑ ΑΠΟ ΤΑ ΠΑΡΑΚΑΤΩ 3 ΕΓΓΡΑΦΑ ΤΗΣ ΟΠΟΥ Ο ΕΛΑΣ ΥΠΟΓΡΑΦΕΙ ΑΝΑΚΩΧΗ ΜΕ ΤΟΝ ΚΑΤΑΚΤΗΤΗ!
ΕΓΓΡΑΦΟ 1: ΥΠΟΓΡΑΦΗ ΣΥΜΦΩΝΙΑΣ ΕΚΕΧΕΙΡΙΑΣ:
ΕΛΑΣ Άκρως επείγουσα
VIII Μεραρχία Ηπείρου
Επιτελικόν Γραφείον III
αρ. πρωτ. Αρ. 290
Πλην της περιπτώσεως επιθέσεως εκ μέρους των Γερμανών. Να ειδοποιηθώσι σχετικώς δια του ταχύτερου μέσου άπαντα τα τμήματα υμών και το εφ ΕΛΑΣ περιοχής προς πρόληψιν ενεργειών εκ μέρους του.
Η παρούσα εκτελεσθή πιστώς εκ παραλλήλου όμως να μην χαλαρωθώσι τα μέτρα ασφαλείας σας.
Τα ανωτέρω μέτρα λαμβάνονται καθ' όσον οι Γερμανοί επρότειναν επαφήν με εκπροσώπους ανταρτικών δυνάμεων ίνα προτείνουν όρους παύσεως ενεργειών εναντίον αμάχου πληθυσμού και ανταρτών, υπό τον όρον ελευθερίας οδικών συγκοινωνιών και παύσεως ενεργειών ανταρτών εναντίον τους.
Δια νεωτέρας μας διαταγής θα σας γνωστοποιήσωμεν αποτελέσματα συναντήσεως μας.
Παραλήπτες 6.10.43
VIII Μεραρχία
15,24, 3/40, 85 Συντάγματα υπογραφαί
Κοινοποίηση Γεν. Στρατηγείον V.Τ.Α. Π. Νάσσης
Κατσαντώνης
ΕΓΓΡΑΦΟ 2: ΠΑΡΑΤΑΣΗ ΕΚΕΧΕΙΡΙΑΣ (Δεν τους έφτανε η μια συμφωνία δηλαδή, υπογράψανε και άλλη)
Αρ. 302
Προς τα 24 και 15 Συντάγματα
Σας γνωρίζομεν ότι η εκκαθάρισις τμημάτων ΕΔΕΣ εις την περιοχήν 85ου Συντάγματος ετερματίσθη μέχρι περιοχής Κράψης, συλληφθέντων Λυγεράκη και Κωνσταντινίδη. Εις την περιοχήν 3/40 Συντάγματος πληροφορίαι ιδιωτικαί φέρουν αφοπλισθείσαν ομάδα ΕΔΕΣ εις Φτέρη και ότι ο Τζουμερκιώτης ευρίσκετο την 10ην τρέχοντος εις Χώσεψην. Τμήματα ΕΛΑΣ Δυτικής Στερεάς εκινήθησαν προς Κέντρα Ζέρβα.
Τμήματα 9ης, 10ης και 1ης Μεραρχίας ενούμενα μετά του 15ου Συν/τος εξακολουθήσουν εκκαθάρισιν περιοχής Τζουμέρκων. Γνωρίσατε μας αμέσως πορείαν εκκαθαρίσεως σας.
Εζητήθη από Γερμανούς εκ μέρους μας παράτασις εκεχειρίας μέχρις 20ης τρέχοντος μέχρι της οποίας δεν θα προβήτε εις ουδεμίαν επιθετικήν ενέργειαν κατ' αυτών.
Ανεξακρίβωτοι πληροφορίαι φέρουν συλληφθέντα Στρατηγόν Νάσσην, ευρισκόμενον μόνον καθ' οδόν δι' υπηρεσίαν προ της ενάρξεως της εκκαθαρίσεως.
Δια την ακρίβειαν Πίσπιρης
Το ΙΙον Γραφείον Κατσαντώνης
ΕΓΓΡΑΦΟ 3: ΑΝΑΦΟΡΑ VIII ΜΕΡΑΡΧΙΑΣ
ΕΛΑΣ
VIII Μεραρχία
Επιτ. Γραφείον Αριθ. Πρωτ. ΑΠ 292
Η VIII Μεραρχία
Προς
το Γενικόν Στρατηγείον ΕΛΑΣ
Λαμβάνω την τιμήν ν' αναφέρω τα εξής: Σήμερον αφίχθη εις τα Γραφεία μας προερχόμενη εξ Ιωαννίνων, αφού προηγουμένως διήλθεν του Γενικού Αρχηγείου ΕΔΕΣ, Επιτροπή αποτελούμενη εκ του Δημάρχου Ιωαννίνων Βλαχλείδου αντιπροσώπου Μητροπολίτου Ιωαννίνων αρχιμανδρίτου, ιδιώτου Ιωαννίνων Δούμα Δημητρίου και αντιπροσώπου του Διεθνούς Ερυθρού Σταυρού Βίκελ μετά του διερμηνέως Καραβά, κατοίκου Αθηνών και μας ανεκοίνωσαν τα εξής: Κατόπιν συστάσεως των Γερμανών γενομένων εξ αφορμής των εκτελεσθέντων σαμποτάζ και του φόνου του Γερμανού Συν/χου Διοικητού Συντάγματος επί της οδού Ιωαννίνων Πρεβέζης εξήλθον της πόλεως των Ιωαννίνων προς συνάντησιν των οργανώσεων ΕΔΕΣ και ΕΑΜ εις ας να προτείνουν όπως παύσουν κάθε ενέργειαν εναντίον των Γερμανών αναλαμβάνοντες την υποχρέωση απέναντι των ανταρτών όπως σταματήσουν κάθε εκδήλωση αντιποίνων εις βάρος του αμάχου πληθυσμού και κάθε ενέργειαν εναντίον των ανταρτών, Προς μεγαλυτέραν επιβεβαίωση τούτου προτείνουν όπως την 14ην τρέχοντος μηνός γίνει συνάντηση αντιπροσώπων των ανταρτών ΕΛΑΣ και ΕΔΕΣ αφ' ενός και Γερμανού αξ/κού αφ' ετέρου προς καθορισμόν περισσοτέρων λεπτομερειών του όλου ζητήματος, διατηρώντας τας κατεχόμενας νυν θέσεις μας μέχρι της 14ης τρέχοντος.
Ημείς υπεσχέθημεν μέχρι 14ης τρέχοντος να σταματήσωμε κάθε εχθρικήν ενέργειαν εναντίον των Γερμανών με την ανάληψιν εκ μέρους των της υποχρεώσεως να παύσουν τα αντίποινα εις βάρος του πληθυσμού και κάθε ενέργειαν εναντίον μας. Επίσης υπεσχέθημεν και την συνάντηση μετά του Γερμανού Αξ/κού την 14 τρέχοντος με την προϋπόθεση ότι μέχρι της ημέρας εκείνης θα έχομεν λάβει τας οδηγίας σας. Ομοίαν υπόσχεσιν έδωσε και η οργάνωσις του ΕΔΕΣ. Η επιτροπή της πόλεως των Ιωαννίνων μας εξέθεσε με τα μελανώτερα χρώματα τας αφάνταστους αγριότητας και την έκταση των καταστροφών αίτινες εγένοντο εις βάρος τον άμαχου πληθυσμού των περιοχών των ευρισκομένων πέριξ των οδών και πόλεων εφ' ολοκλήρου της Ηπείρου, και αίτινες είναι ανώτεροι πάσης περιγραφής, σημειωτέον ότι εις τας εκτελέσεις και τα παντός είδους κακουργήματα και λεηλασίες πρωτοστατούν Αλβανοί εκ Τσαμουριάς εις τας περιοχάς Φαναριού Φιλιατών Ηγουμενίτσας, και αν εξακολουθήσουν θα ερημωθή τελείως η Ήπειρος.
Υποβάλλει θερμήν παράκλησιν να εξετασθή το ζήτημα τούτο μετά της μεγαλυτέρας ευμενείας και δια την από της καλής του πλευράς καθ' όσον σήμερον ευρίσκεται εις την ύπαιθρον πληθυσμός (80.000) ογδόντα χιλιάδων ατόμων και πλέον άστεγος.... άνευ ουδενός ρουχισμού και μέσων διατροφής.
Ο Ελβετός αντιπρόσωπος του Ερυθρού Σταυρού Βίκελ μας εδήλωσε τα εξής. Ανεχώρησε εξ Ιωαννίνων μίαν ημέραν βραδύτερα από την επιτροπήν της πόλεως δια να συνάντηση και ενεργήση από κοινού μετ' αυτής δια την επιτυχίαν των ανωτέρω αναφερομένων κινούμενος μόνον από ανθρωπιστικά αισθήματα και ουχί από άλλην αιτίαν. Εκ της περιηγήσεως που έκανε ανά την Ήπειρον εις την οποίαν ήλθε απλώς και μόνον δια την επίλυσιν του επισιτιστικού της ζητήματος διεπίστωσεν ότι ως έχει δημιουργηθεί κατάστασις εν Ηπείρω κατόπιν της εφαρμογής αντιποίνων κλπ. ότι είναι αδύνατος η διατήρησις του πληθυσμού εις την ζωήν τόσον των ευρισκομένων εις τας πόλεις όσο και των ευρισκομένων εις την ύπαιθρον, άνευ της ταχείας βοηθείας των δια τροφίμων εκ μέρους του Ερυθρού Σταυρού εις μεγάλην ποσότητα καθ' όσον η παραγωγή εις την Ήπειρον κατεστράφη. Ο ίδιος ο Βίκελ μας εδήλωσε ότι αφίχθη εις Ήπειρον δια να ρύθμιση το ζήτημα τούτο δια της αφίξεως ατμοπλοϊκώς τροφίμων εις τας περιοχάς Πρεβέζης Ηγουμενίτσης Πάργας εξασφαλίσας μάλιστα και την μεταφοράν των τροφίμων εις το εσωτερικόν δια Γερμανικών αυτοκινήτων της καυσίμου ύλης ήτις θα εδίδετο προς τον σκοπόν τούτον επιστρεφόμενη εις τους Γερμανούς εκ μέρους του Ερυθρού Σταυρού εις τον Πειραιά. Επίσης μας εδήλωσεν ότι εις συνομιλίαν του μετά του Γερμανού αντιστράτηγου Λάνς ότι ο τελευταίος ούτος είπεν εις περίπτωσιν καθ' ην ήθελον εξακολουθήσει εκ μέρους των ανταρτών αι τοιούτου είδους ενέργειαι και σαμποτάζ θα ευρέθη εις την ανάγκην να εφαρμόση εναντίον του πληθυσμού τα μέτρα τα οποία έλαβαν οι Βούλγαροι εις τας υπ' αυτών κατεχόμενας περιοχάς. Επίσης μας είπεν ότι εάν δεν ληφθεί απόφασις προς διευθέτησιν κάπως του ζητήματος τούτου ότι φοβείται μήπως οι Γερμανοί δεν του επιτρέψουν να επιτέλεση το επισιτιστικόν του έργον δια το οποίον αφίχθη εις την Ήπειρον.
Πληροφορούμεθα ότι η οργάνωσις του ΕΔΕΣ κατά την επικείμενην συνάντησιν μετά του Γερμανού αξ/κού την 14ην τρέχοντος προτίθεται να προτείνει συν τοις άλλοις και τους εξής όρους. 1) Απόλυσιν ομήρων 2) να σταματήσουν οι εκτελέσεις κατά του αμάχου πληθυσμού 3) Να αφοπλισθούν αι μειονότητες 4) Να ισχύουν οι Ελληνικοί Νόμοι δια τους Έλληνες υπηκόους 5) οι αντάρτες του ΕΛΑΣ και του ΕΔΕΣ να θεωρηθούν ως τακτικός στρατός.
Εφ' όλων των ανωτέρω ζητημάτων παρακαλούμεν να έχομεν άμεσην απάντησίν σας και οδηγίας σας πως δέον χειρισθώμεν το όλο ζήτημα. Σημειωτέον την 14ην τρέχοντος θα γίνει συνάντησις με τον Γερμανόν αξ/κόν και δέον να έχουν φθάσει εις ημάς ενωρίς την προηγουμένην.
Ο ΕΑΜικός συγγραφέας Χ. Ρίχτερ μας ενημερώνει στο βιβλίο του «Δύο επαναστάσεις και 2 αντεπαναστάσεις στην Ελλάδα», τόμος Β’, σελ. 30-31:
Η παραπάνω αναφορά της VIII Μεραρχίας του ΕΛΑΣ δεν διαψεύσθηκε ποτέ από το Γεν. Στρατηγείο του ΕΛΑΣ, γιατί το μήνυμα θεωρήθηκε γνήσιο και αντικαταστάθηκε ο Διοικητής της Μεραρχίας Συν/χης Νάσσης με τον Συν/χη Αυγερόπουλο. Ενώ συγχρόνως διατάχθηκε από τον Σαράφη, ένορκος διοικητική εξέτασις, της οποίας το πόρισμα ουδέποτε ανακοινώθηκε. Ρίχτερ, "Δύο επαναστάσεις και αντεπαναστάσεις στην Ελλάδα, τόμος Β, σελίδα 30, 31. Εξάντας.
Όλα τα στοιχεία περί της ανακωχής ταύτης είναι κατατεθειμένα εις το Στρατηγείον Μέσης Ανατολής. Διαταγαί, πρωτόκολλα ως και τηλεγραφήματα αποδεικνύοντα την προδοτικήν ταύτην ενέργειαν είναι κατατεθειμένα. (Πυρομάγλου "Τι είπα στον Λίβανο" σ. 26.)
Στις 12 Οκτωβρίου 1943 ο Σαράφης εκδίδει διαταγή συνέχισης εντατικότερου αγώνα κατά των αντρών του ΕΔΕΣ (!) και ΟΧΙ κατά των Γερμανών (είπαμε, πρώτα ο «εσωτερικός ΤΑΞΙΚΟΣ εχθρός»!).
Ακολουθεί το δεύτερο έγγραφο που προαναφέρθηκε, η με αριθμό 302 13.10.43 διαταγή της VIII Μεραρχίας του ΕΛΑΣ προς τα εναπομείναντα τμήματά της, δεδομένου ότι το 3/40 σύνταγμά της διαλύθηκε τελείως, συνελήφθησαν οι ηγέτες του, τα δε υπολείμματα συγχωνεύτηκαν με τις μεραρχίες 1η, 9η και 10η όπως φαίνεται από τη διαταγή.
Ο δε καπετάν Πίσπιρης της 8ης Μεραρχίας αναφέρει ότι «η εκκαθάρισις τμημάτων του ΕΔΕΣ εις περιοχήν 85 Συντάγματος ετερματίσθη μέχρι περιοχής Κράψες» και.. «εζητήθη από Γερμανούς εκ μέρους μας παράτασις εκεχειρίας μέχρι 20ης τρέχοντος...»
Ώστε λοιπόν εκκαθάριση των ΕΔΕΣιτών και εκεχειρία με τους Γερμανούς! ΤΙ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ!
Και για να μην ψάχνεστε σας λέω πως ο λόγος που υπογράφτηκε ανακωχή, και μετά ζητήθηκε ΠΑΡΑΤΑΣΗ ήταν για να καθαρίσουν τις αντάρτικες ομάδες του Ζέρβα! Τέτοια ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ! συμφώνησε με τον εξωτερικό εχθρό, να καθαρίσει πρώτα τον εσωτερικό εχθρό. «εχθρός» ο Ζέρβας γιατί δεν άφηνε το ΕΑΜ-ΕΛΑΣ να μονοπωλήσει τον αγώνα ώστε μετά τη φυγή των Γερμανών να πάρει την εξουσία το ΕΑΜ – ΕΛΑΣ - ΚΚΕ!
Ο υπαρχηγός του ΕΔΕΣ Κομνηνός Πυρομάγλου στο βιβλίο του «Τι είπα στο Λίβανο», σελ. 26 γράφει:
Για το ίδιο θέμα ο συνταγματάρχης Κρις Γουντχάουζ (Chris Woodhouse) αρχηγός της συμμαχικής αποστολής, στο βιβλίο του «Μήλο της Έριδος», σελ. 254 γράφει:
ΟΙ ΓΕΡΜΑΝΟΙ ΕΝΘΟΥΣΙΑΣΜΕΝΟΙ ΜΕ ΤΗΝ ΥΠΕΡΙΣΧΥΣΗ ΤΩΝ ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΩΝ
Αυτονόητον είναι ότι η υποταγή του αντάρτικου κινήματος εις το ΚΚΕ προεδίκαζεν ήδη ότι το κίνημα θα υφίστατο σαφή εκτροπή της κατευθύνσεώς του. Και από κίνημα εθνικής απελευθερώσεως θα μετεβάλετο εις κίνημα όχι κατά των κατακτητών Γερμανών και Ιταλών πλέον, αλλά προς επιβολήν κομμουνιστικού καθεστώτος εν Ελλάδι, μετά την λήξιν της Κατοχής, εφ’ όσον δεν θα υπήρχεν εν αυτή εθνικός στρατός δια να αμυνθή του ελευθέρου αυτής καθεστώτος.
Και είναι γνωστόν ότι ο ΕΛΑΣ ενώ πλείστα όσα κατά Ελλήνων έπραξε , σχεδόν ουδέποτε ηνώχλησαν τους Γερμανούς, με τους οποίους είχεν σχεδόν πάντοτε ανομολόγητον ανακωχήν μέχρι του σημείου ώστε ο πολύς Σβαίρμπελ, ο Γερμανός διευθυντής του Γραφείου Τύπου, να λέγη ότι ευτυχώς που επεκράτησαν εις το κίνημα αντιστάσεως των βουνών οι κομμουνισταί, οι έχοντες άλλους σκοπούς, σκοπούς στρεφομένους κατά της Ελλάδος, και εννοούν να κρατούν τας δυνάμεις των ανέπαφους κατά της Ελλάδος, και εννοούν να κρατούν τας δυνάμεις των ανέπαφους δι εκείνην την ώραν και δεν θίγουν τους Γερμανούς!
«Εάν, προσέθηκε, το κίνημα αυτό ευρίσκετο εις χείρας εθνικοφρόνων, αξιωματικών Ελλήνων, τότε θα χρειαζόμεθα τουλάχιστον 8 μεραρχίας γερμανικάς δια να κρατήσωμεν την Κατοχήν, και επειδή δεν τας έχομεν τώρα (αυτά τα έλεγε το 1943) θα έπρεπε να εγκαταλείψωμεν την Ελλάδα!»
Και καπάκι:
ΔΕΝ ΕΘΙΓΑΝ ΤΟΥΣ ΓΕΡΜΑΝΟΥΣ
Χαρακτηριστικόν παράδειγμα έχω ν’ αναφέρω την περίπτωσιν που μου αφηγήθη αξιόπιστος φίλος μου: Εταξίδευε με την ωτομοτρίς εις Πελοπόννησον. Μέσα εις αυτήν ήσαν και δυο Γερμανοί αξιωματικοί. Εις κάποιον μικρόν σταθμόν πέραν του Πύργου Ηλείας, μπήκαν μέσα εις την ωτομοτρίς τρεις ένοπλοι, ως αστακοί αντάρται. Εζήτησαν να ελέγξουν τας ταυτότητας όλων. Οι Γερμανοί αξιωματικοί εχλώμιασαν. Επερίμεναν ή να τους τυφεκίσουν ή να τους απαγάγουν μαζί των. Έμειναν ακίνητοι, ξεροί εις τη θέσιν των. Οι αντάρται έκαναν τον έλεγχον των Ελλήνων επιβατών και επήραν μαζί τους τρεις εμπόρους, ίσως διότι έκριναν ότι αυτοί θα έφερον χρήματα μαζί των. Επέρασαν μπροστά από τους Γερμανούς αξιωματικούς χωρίς να πουν ούτε λέξιν! Μόλις τους είδαν έκαναν πως δεν τους βλέπουν! Κατέβηκαν από την Ωτομοτρίς και έδωσαν διαταγήν να συνεχίση το ταξίδι της, φυσικά μαζί με τους Γερμανούς αξιωματικούς, οι οποίοι, κατάπληκτοι δια την σωτηρία των, ηρώτων τους άλλους επιβάτας μήπως αυτοί που μπήκαν δεν ήσαν αντάρται!
Τοιούτου είδους αντίστασιν κατά των Γερμανών έκανε ο ΕΛΑΣ.
Διατί τόσον ευκόλως το ΚΚΕ κατόρθωσε δια του ΕΑΜ να προσεταιριθή μέγαν όγκον μαζών και δια του ΕΛΑΣ να επιβληθή επί του ανταρτικού κινήματος, το οποίον, ως είπομεν, δεν ήτο έμπνευσις και πρωτοβουλία δική του; Απλούστατα διότι τα άλλα κόμματα της χώρας «διαλυθέντα» επί Μεταξά νομικώς, συνέχισαν να υπάρχουν «εν διαλύσει» και κατά την Κατοχήν. Αντιστάσεως μη ούσης λοιπόν το ΚΚΕ έκανε τη δουλειά του! Και όχι μόνον αυτό, αλλά την έκαμε και με εθνικιστικά συνθήματα, συνθήματα τα οποία δεν ανήκον εις αυτό, αλλ’ εις τα εθνικόφρονα κόμματα, όπως η απελευθέρωσις της χώρας από τους κατακτητάς!
Ο «ήρωας» Βελουχιώτης είναι ΣΑΦΕΣΤΑΤΟΣ και ΚΑΤΗΓΟΡΗΜΑΤΙΚΟΣ. ΑΔΙΑΦΟΡΕΙ για τους Γερμανούς και ενδιαφέρεται για τον ΕΔΕΣ! Στις 20 Οκτωβρίου 1943 δίνει τη διαταγή:
ΓΕΝΙΚΟΝ ΑΡΧΗΓΕΙΟΝ
Προς την ΥΙΙΙ Μεραρχίαν Χαλίκι
Ως υπεύθυνος διαχειριζόμενος το ζήτημα της εκκαθαρίσεως της ΕΔΕΣ επί των υμετέρων ενεργειών έχω να παρατηρήσω:
α) Πολιτικής και από στρατηγικής και τακτικής άποψης του πόλεμου μας εναντίον του εσωτερικού (Ζέρβας - Αντίδραση) και εξωτερικού (Γερμανοί) εχθρού, η ενέργεια σας να αποσύρετε τις εναντίον του δυνάμεις για να συμπτύξετε και προβάλετε αντίσταση προς Μέτσοβον ενεργούντες Γερμανούς, είναι απολύτως εσφαλμένη και ασύμφορος.
β) Κατά την γνώμη μου είναι χίλιες φορές προτιμότερο να διανοίξουν οι Γερμανοί την οδόν Ιωαννίνων - Μετσόβου - Καλαμπάκας, παρά να εξακολουθήσει υφιστάμενος ο ΕΔΕΣ, έστω για μια εβδομάδα ακόμη.
γ) Γι' αυτό εντέλλομαι όπως άμα λήψει παρούσης διατάξητε αμέσως τον Καβαλάρη, απαλλασσόμενου του εφεδρικού και συμπληρωμένης της δυνάμεως του δια δυνάμεων ενεργού ΕΛΑΣ, ώστε να έχει 300 άνδρας τουλάχιστον, να κινηθή ταχύτατα προς θέση Πλάκα εκείθεν δράση εναντίον Εδεσιτών, λαμβάνων επαφήν με τα υμέτερα τμήματα και υπό τας διαταγάς μου, του λοιπού αποτελούσης της δυνάμεώς του μέρους του υπ' εμέ ανεξαρτήτου εκκαθαριστικού συγκροτήματος.
Αναφέρατε δια του ιδίου συνδέσμου λήψιν παρούσης και έναρξιν εκτελέσεως.
1000 φορές προτιμότερο να περάσουν οι Γερμανοί! Μιλάμε για τέτοιο «ΗΡΩΑ»! Και «να προβάλετε αντίσταση προς Μέτσοβο ενεργούντες Γερμανούς, είναι απολύτως εσφαλμένη και ασύμφορος»!
Αρχεία:
Μην μπερδεύουμε τα πράγματα. Ναι, να είμαστε επιφυλακτικοί γενικά σε αρχεία, αλλά άλλο πράγμα τα Στρατιωτικά Επιχειρησιακά Αρχεία της Βέρμαχτ, και άλλο πράγμα τα Αρχεία της Γερμανικής Υπηρεσίας IC του Ψυχολογικού Πολέμου του Χίτλερ, που είχε την αρμοδιότητα ο υπουργός Προπαγάνδας Γιόζεφ Γκαίμπελς με προϊστάμενο της υπηρεσίας τον Βέντε.
Το μοναδικό στοιχείο που υπάρχει στα Γερμανικά αρχεία της IC για τη δράση του ΕΛΑΣ είναι η με αριθμό 372/44 απόρρητη «έκθεση» που αναφέρεται στο διάστημα από 15/11/43-18/1/44 (65 μέρες) που αναφέρει ότι ΚΑΜΙΑ ενέργεια δεν ανέπτυξαν τα τμήματα του ΕΛΑΣ εναντίον των Γερμανών και ούτε τον μικροπόλεμο των παρτιζάνων δεν κάνουν!
Γενικός Στρατιωτικός Διοικητής
Γενικός Στρατιωτικός Διοικητής Νοτιοανατολικής Ευρώπης – Αρχηγείο ομάδας στρατιών Έψιλον. Τμήμα 1-10/ΑΟ Αριθμός 372/1944 ΑΠΟΡΡΗΤΟΣ.
Δελτίον Πληροφοριών για την κατάσταση του εχθρού.
8. ΔΡΑΣΗ ΤΩΝ ΑΝΤΑΡΤΙΚΩΝ ΜΟΝΑΔΩΝ
Οι κύριες δυνάμεις του ΕΛΑΣ εξακολουθούν να είναι μπλεγμένες στον αγώνα εναντίον των μονάδων του Ζέρβα, ενώ δεν έχουν συνέλθει ακόμα από τα δικά μας πλήγματα των εκκαθαριστικών επιχειρήσεων και υποφέρουν ακόμα και τις κακουχίες του χειμώνα. Κάτω απ’ αυτές τις συνθήκες καμμία απολύτως δράση δεν ανέπτυξαν τελευταία εναντίον μας κι ούτε καν τον αναμενόμενο μικροπόλεμο των παρτιζάνων δεν κάνουν. (Βάσος Μαθιόπουλος , «Εθνική Αντίσταση και οι σύμμαχοι», σελ. 433)
Αντιπροσωπεία του Διεθνούς Ερυθρού Σταυρού, έχοντας επικεφαλής τον Ελβετό Μπίελ, στις 4 Οκτωβρίου 1943 πήγε στο αρχηγείο του ΕΔΕΣ με εντολή του Γερμανού στρατηγού Λάντς, διοικητή του 22ου σώματος στρατού που είχε έδρα τα Γιάννενα, προκειμένου να εξασφαλίσει εκεχειρία με τους αντάρτες του ΕΔΕΣ, με αντάλλαγμα την κατάπαυση των Γερμανικών αντιποίνων σε βάρος των αμάχων.
Αμέσως ο Ζέρβας ανέφερε στο Κάιρο την άφιξη και το σκοπό της επιτροπής, ζητώντας οδηγίες για τον περαιτέρω χειρισμό του θέματος, ενώ συγχρόνως ζήτησε από την εκεί Συμμαχική αποστολή και την παρουσία συμμάχου αξιωματικού, γνώστη της Ελληνικής γλώσσας, σε όλη τη διάρκεια των συνομιλιών...
Η απάντηση των Συμμάχων έφτασε μετά από ένα δίωρο και διέτασσε την διακοπή των συνομιλιών, ΕΚΤΟΣ αν αυτές αφορούσαν την άνευ όρων παράδοση των Γερμανικών δυνάμεων!
Μετά από αυτή την απάντηση η επιτροπή των Γερμανών πήγε με άδεια χέρια στην έδρα της VIII Μεραρχίας του ΕΛΑΣ. ΤΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΩΝ ΕΠΑΦΩΝ ΤΗΣ επιτροπής Μπίελ ΦΑΙΝΟΝΤΑΙ ΚΑΘΑΡΑ ΑΠΟ ΤΑ ΠΑΡΑΚΑΤΩ 3 ΕΓΓΡΑΦΑ ΤΗΣ ΟΠΟΥ Ο ΕΛΑΣ ΥΠΟΓΡΑΦΕΙ ΑΝΑΚΩΧΗ ΜΕ ΤΟΝ ΚΑΤΑΚΤΗΤΗ!
ΕΓΓΡΑΦΟ 1: ΥΠΟΓΡΑΦΗ ΣΥΜΦΩΝΙΑΣ ΕΚΕΧΕΙΡΙΑΣ:
ΕΛΑΣ Άκρως επείγουσα
VIII Μεραρχία Ηπείρου
Επιτελικόν Γραφείον III
αρ. πρωτ. Αρ. 290
Διαταγή
Μέχρι νεωτέρας διαταγής παύσατε πάσαν ενέργειαν εναντίον Γερμανών είτε εις τας οδούς είτε εις την ύπαιθρον έστω και μεμονωμένα.Πλην της περιπτώσεως επιθέσεως εκ μέρους των Γερμανών. Να ειδοποιηθώσι σχετικώς δια του ταχύτερου μέσου άπαντα τα τμήματα υμών και το εφ ΕΛΑΣ περιοχής προς πρόληψιν ενεργειών εκ μέρους του.
Η παρούσα εκτελεσθή πιστώς εκ παραλλήλου όμως να μην χαλαρωθώσι τα μέτρα ασφαλείας σας.
Τα ανωτέρω μέτρα λαμβάνονται καθ' όσον οι Γερμανοί επρότειναν επαφήν με εκπροσώπους ανταρτικών δυνάμεων ίνα προτείνουν όρους παύσεως ενεργειών εναντίον αμάχου πληθυσμού και ανταρτών, υπό τον όρον ελευθερίας οδικών συγκοινωνιών και παύσεως ενεργειών ανταρτών εναντίον τους.
Δια νεωτέρας μας διαταγής θα σας γνωστοποιήσωμεν αποτελέσματα συναντήσεως μας.
Παραλήπτες 6.10.43
VIII Μεραρχία
15,24, 3/40, 85 Συντάγματα υπογραφαί
Κοινοποίηση Γεν. Στρατηγείον V.Τ.Α. Π. Νάσσης
Κατσαντώνης
ΕΓΓΡΑΦΟ 2: ΠΑΡΑΤΑΣΗ ΕΚΕΧΕΙΡΙΑΣ (Δεν τους έφτανε η μια συμφωνία δηλαδή, υπογράψανε και άλλη)
Αρ. 302
Προς τα 24 και 15 Συντάγματα
Σας γνωρίζομεν ότι η εκκαθάρισις τμημάτων ΕΔΕΣ εις την περιοχήν 85ου Συντάγματος ετερματίσθη μέχρι περιοχής Κράψης, συλληφθέντων Λυγεράκη και Κωνσταντινίδη. Εις την περιοχήν 3/40 Συντάγματος πληροφορίαι ιδιωτικαί φέρουν αφοπλισθείσαν ομάδα ΕΔΕΣ εις Φτέρη και ότι ο Τζουμερκιώτης ευρίσκετο την 10ην τρέχοντος εις Χώσεψην. Τμήματα ΕΛΑΣ Δυτικής Στερεάς εκινήθησαν προς Κέντρα Ζέρβα.
Τμήματα 9ης, 10ης και 1ης Μεραρχίας ενούμενα μετά του 15ου Συν/τος εξακολουθήσουν εκκαθάρισιν περιοχής Τζουμέρκων. Γνωρίσατε μας αμέσως πορείαν εκκαθαρίσεως σας.
Εζητήθη από Γερμανούς εκ μέρους μας παράτασις εκεχειρίας μέχρις 20ης τρέχοντος μέχρι της οποίας δεν θα προβήτε εις ουδεμίαν επιθετικήν ενέργειαν κατ' αυτών.
Ανεξακρίβωτοι πληροφορίαι φέρουν συλληφθέντα Στρατηγόν Νάσσην, ευρισκόμενον μόνον καθ' οδόν δι' υπηρεσίαν προ της ενάρξεως της εκκαθαρίσεως.
13.10.1943
Η VΙΙΙη Μεραρχία
Δια την ακρίβειαν Πίσπιρης
Το ΙΙον Γραφείον Κατσαντώνης
ΕΓΓΡΑΦΟ 3: ΑΝΑΦΟΡΑ VIII ΜΕΡΑΡΧΙΑΣ
ΕΛΑΣ
VIII Μεραρχία
Επιτ. Γραφείον Αριθ. Πρωτ. ΑΠ 292
Η VIII Μεραρχία
Προς
το Γενικόν Στρατηγείον ΕΛΑΣ
Λαμβάνω την τιμήν ν' αναφέρω τα εξής: Σήμερον αφίχθη εις τα Γραφεία μας προερχόμενη εξ Ιωαννίνων, αφού προηγουμένως διήλθεν του Γενικού Αρχηγείου ΕΔΕΣ, Επιτροπή αποτελούμενη εκ του Δημάρχου Ιωαννίνων Βλαχλείδου αντιπροσώπου Μητροπολίτου Ιωαννίνων αρχιμανδρίτου, ιδιώτου Ιωαννίνων Δούμα Δημητρίου και αντιπροσώπου του Διεθνούς Ερυθρού Σταυρού Βίκελ μετά του διερμηνέως Καραβά, κατοίκου Αθηνών και μας ανεκοίνωσαν τα εξής: Κατόπιν συστάσεως των Γερμανών γενομένων εξ αφορμής των εκτελεσθέντων σαμποτάζ και του φόνου του Γερμανού Συν/χου Διοικητού Συντάγματος επί της οδού Ιωαννίνων Πρεβέζης εξήλθον της πόλεως των Ιωαννίνων προς συνάντησιν των οργανώσεων ΕΔΕΣ και ΕΑΜ εις ας να προτείνουν όπως παύσουν κάθε ενέργειαν εναντίον των Γερμανών αναλαμβάνοντες την υποχρέωση απέναντι των ανταρτών όπως σταματήσουν κάθε εκδήλωση αντιποίνων εις βάρος του αμάχου πληθυσμού και κάθε ενέργειαν εναντίον των ανταρτών, Προς μεγαλυτέραν επιβεβαίωση τούτου προτείνουν όπως την 14ην τρέχοντος μηνός γίνει συνάντηση αντιπροσώπων των ανταρτών ΕΛΑΣ και ΕΔΕΣ αφ' ενός και Γερμανού αξ/κού αφ' ετέρου προς καθορισμόν περισσοτέρων λεπτομερειών του όλου ζητήματος, διατηρώντας τας κατεχόμενας νυν θέσεις μας μέχρι της 14ης τρέχοντος.
Ημείς υπεσχέθημεν μέχρι 14ης τρέχοντος να σταματήσωμε κάθε εχθρικήν ενέργειαν εναντίον των Γερμανών με την ανάληψιν εκ μέρους των της υποχρεώσεως να παύσουν τα αντίποινα εις βάρος του πληθυσμού και κάθε ενέργειαν εναντίον μας. Επίσης υπεσχέθημεν και την συνάντηση μετά του Γερμανού Αξ/κού την 14 τρέχοντος με την προϋπόθεση ότι μέχρι της ημέρας εκείνης θα έχομεν λάβει τας οδηγίας σας. Ομοίαν υπόσχεσιν έδωσε και η οργάνωσις του ΕΔΕΣ. Η επιτροπή της πόλεως των Ιωαννίνων μας εξέθεσε με τα μελανώτερα χρώματα τας αφάνταστους αγριότητας και την έκταση των καταστροφών αίτινες εγένοντο εις βάρος τον άμαχου πληθυσμού των περιοχών των ευρισκομένων πέριξ των οδών και πόλεων εφ' ολοκλήρου της Ηπείρου, και αίτινες είναι ανώτεροι πάσης περιγραφής, σημειωτέον ότι εις τας εκτελέσεις και τα παντός είδους κακουργήματα και λεηλασίες πρωτοστατούν Αλβανοί εκ Τσαμουριάς εις τας περιοχάς Φαναριού Φιλιατών Ηγουμενίτσας, και αν εξακολουθήσουν θα ερημωθή τελείως η Ήπειρος.
Υποβάλλει θερμήν παράκλησιν να εξετασθή το ζήτημα τούτο μετά της μεγαλυτέρας ευμενείας και δια την από της καλής του πλευράς καθ' όσον σήμερον ευρίσκεται εις την ύπαιθρον πληθυσμός (80.000) ογδόντα χιλιάδων ατόμων και πλέον άστεγος.... άνευ ουδενός ρουχισμού και μέσων διατροφής.
Ο Ελβετός αντιπρόσωπος του Ερυθρού Σταυρού Βίκελ μας εδήλωσε τα εξής. Ανεχώρησε εξ Ιωαννίνων μίαν ημέραν βραδύτερα από την επιτροπήν της πόλεως δια να συνάντηση και ενεργήση από κοινού μετ' αυτής δια την επιτυχίαν των ανωτέρω αναφερομένων κινούμενος μόνον από ανθρωπιστικά αισθήματα και ουχί από άλλην αιτίαν. Εκ της περιηγήσεως που έκανε ανά την Ήπειρον εις την οποίαν ήλθε απλώς και μόνον δια την επίλυσιν του επισιτιστικού της ζητήματος διεπίστωσεν ότι ως έχει δημιουργηθεί κατάστασις εν Ηπείρω κατόπιν της εφαρμογής αντιποίνων κλπ. ότι είναι αδύνατος η διατήρησις του πληθυσμού εις την ζωήν τόσον των ευρισκομένων εις τας πόλεις όσο και των ευρισκομένων εις την ύπαιθρον, άνευ της ταχείας βοηθείας των δια τροφίμων εκ μέρους του Ερυθρού Σταυρού εις μεγάλην ποσότητα καθ' όσον η παραγωγή εις την Ήπειρον κατεστράφη. Ο ίδιος ο Βίκελ μας εδήλωσε ότι αφίχθη εις Ήπειρον δια να ρύθμιση το ζήτημα τούτο δια της αφίξεως ατμοπλοϊκώς τροφίμων εις τας περιοχάς Πρεβέζης Ηγουμενίτσης Πάργας εξασφαλίσας μάλιστα και την μεταφοράν των τροφίμων εις το εσωτερικόν δια Γερμανικών αυτοκινήτων της καυσίμου ύλης ήτις θα εδίδετο προς τον σκοπόν τούτον επιστρεφόμενη εις τους Γερμανούς εκ μέρους του Ερυθρού Σταυρού εις τον Πειραιά. Επίσης μας εδήλωσεν ότι εις συνομιλίαν του μετά του Γερμανού αντιστράτηγου Λάνς ότι ο τελευταίος ούτος είπεν εις περίπτωσιν καθ' ην ήθελον εξακολουθήσει εκ μέρους των ανταρτών αι τοιούτου είδους ενέργειαι και σαμποτάζ θα ευρέθη εις την ανάγκην να εφαρμόση εναντίον του πληθυσμού τα μέτρα τα οποία έλαβαν οι Βούλγαροι εις τας υπ' αυτών κατεχόμενας περιοχάς. Επίσης μας είπεν ότι εάν δεν ληφθεί απόφασις προς διευθέτησιν κάπως του ζητήματος τούτου ότι φοβείται μήπως οι Γερμανοί δεν του επιτρέψουν να επιτέλεση το επισιτιστικόν του έργον δια το οποίον αφίχθη εις την Ήπειρον.
Πληροφορούμεθα ότι η οργάνωσις του ΕΔΕΣ κατά την επικείμενην συνάντησιν μετά του Γερμανού αξ/κού την 14ην τρέχοντος προτίθεται να προτείνει συν τοις άλλοις και τους εξής όρους. 1) Απόλυσιν ομήρων 2) να σταματήσουν οι εκτελέσεις κατά του αμάχου πληθυσμού 3) Να αφοπλισθούν αι μειονότητες 4) Να ισχύουν οι Ελληνικοί Νόμοι δια τους Έλληνες υπηκόους 5) οι αντάρτες του ΕΛΑΣ και του ΕΔΕΣ να θεωρηθούν ως τακτικός στρατός.
Εφ' όλων των ανωτέρω ζητημάτων παρακαλούμεν να έχομεν άμεσην απάντησίν σας και οδηγίας σας πως δέον χειρισθώμεν το όλο ζήτημα. Σημειωτέον την 14ην τρέχοντος θα γίνει συνάντησις με τον Γερμανόν αξ/κόν και δέον να έχουν φθάσει εις ημάς ενωρίς την προηγουμένην.
Π. Νάσσης
Ι. Κατσαντώνης
Ο ΕΑΜικός συγγραφέας Χ. Ρίχτερ μας ενημερώνει στο βιβλίο του «Δύο επαναστάσεις και 2 αντεπαναστάσεις στην Ελλάδα», τόμος Β’, σελ. 30-31:
Η παραπάνω αναφορά της VIII Μεραρχίας του ΕΛΑΣ δεν διαψεύσθηκε ποτέ από το Γεν. Στρατηγείο του ΕΛΑΣ, γιατί το μήνυμα θεωρήθηκε γνήσιο και αντικαταστάθηκε ο Διοικητής της Μεραρχίας Συν/χης Νάσσης με τον Συν/χη Αυγερόπουλο. Ενώ συγχρόνως διατάχθηκε από τον Σαράφη, ένορκος διοικητική εξέτασις, της οποίας το πόρισμα ουδέποτε ανακοινώθηκε. Ρίχτερ, "Δύο επαναστάσεις και αντεπαναστάσεις στην Ελλάδα, τόμος Β, σελίδα 30, 31. Εξάντας.
Όλα τα στοιχεία περί της ανακωχής ταύτης είναι κατατεθειμένα εις το Στρατηγείον Μέσης Ανατολής. Διαταγαί, πρωτόκολλα ως και τηλεγραφήματα αποδεικνύοντα την προδοτικήν ταύτην ενέργειαν είναι κατατεθειμένα. (Πυρομάγλου "Τι είπα στον Λίβανο" σ. 26.)
Στις 12 Οκτωβρίου 1943 ο Σαράφης εκδίδει διαταγή συνέχισης εντατικότερου αγώνα κατά των αντρών του ΕΔΕΣ (!) και ΟΧΙ κατά των Γερμανών (είπαμε, πρώτα ο «εσωτερικός ΤΑΞΙΚΟΣ εχθρός»!).
Ακολουθεί το δεύτερο έγγραφο που προαναφέρθηκε, η με αριθμό 302 13.10.43 διαταγή της VIII Μεραρχίας του ΕΛΑΣ προς τα εναπομείναντα τμήματά της, δεδομένου ότι το 3/40 σύνταγμά της διαλύθηκε τελείως, συνελήφθησαν οι ηγέτες του, τα δε υπολείμματα συγχωνεύτηκαν με τις μεραρχίες 1η, 9η και 10η όπως φαίνεται από τη διαταγή.
Ο δε καπετάν Πίσπιρης της 8ης Μεραρχίας αναφέρει ότι «η εκκαθάρισις τμημάτων του ΕΔΕΣ εις περιοχήν 85 Συντάγματος ετερματίσθη μέχρι περιοχής Κράψες» και.. «εζητήθη από Γερμανούς εκ μέρους μας παράτασις εκεχειρίας μέχρι 20ης τρέχοντος...»
Ώστε λοιπόν εκκαθάριση των ΕΔΕΣιτών και εκεχειρία με τους Γερμανούς! ΤΙ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ!
Και για να μην ψάχνεστε σας λέω πως ο λόγος που υπογράφτηκε ανακωχή, και μετά ζητήθηκε ΠΑΡΑΤΑΣΗ ήταν για να καθαρίσουν τις αντάρτικες ομάδες του Ζέρβα! Τέτοια ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ! συμφώνησε με τον εξωτερικό εχθρό, να καθαρίσει πρώτα τον εσωτερικό εχθρό. «εχθρός» ο Ζέρβας γιατί δεν άφηνε το ΕΑΜ-ΕΛΑΣ να μονοπωλήσει τον αγώνα ώστε μετά τη φυγή των Γερμανών να πάρει την εξουσία το ΕΑΜ – ΕΛΑΣ - ΚΚΕ!
Ο υπαρχηγός του ΕΔΕΣ Κομνηνός Πυρομάγλου στο βιβλίο του «Τι είπα στο Λίβανο», σελ. 26 γράφει:
«Εις τον κ. Πισπίρην Διοικητήν της VIII Μεραρχίας του ΕΛΑΣ ετηλεφώνησα την απάντησιν μας εις την Επιτροπήν και εσυμφωνήσαμεν. Ο Ταγματάρχης Πισπίρης όμως μετά του Καπετάνιου της Μεραρχίας του και του Πολιτικού Καθοδηγητού, υπέγραψαν ανακωχήν μετά των Γερμανών. ΑΝΑΚΩΧΗΝ ΜΕΤΑ ΤΩΝ ΓΕΡΜΑΝΩΝ ΚΑΙ ΤΟΥΡΚΑΛΒΑΝΩΝ, δια να έχουν ελεύθερα τα χέρια τους να μας κτυπήσουν. Τούτο διευκόλυνε τους Γερμανούς, οι οποίοι άρχισαν ταυτοχρόνως μετά του ΕΛΑΣ την επίθεσιν τους εναντίον μας. Έγινε, υπεγράφη Η ΑΝΑΚΩΧΗ ΜΕ ΤΟΥΣ ΓΕΡΜΑΝΟΥΣ υπό της VIII Μεραρχίας του ΕΛΑΣ εν γνώσει του Γεν. Στρατηγείου του ΕΛΑΣ. Ασφαλώς ναι. Διότι όταν την επαύριον δια κρυπτογραφικού τηλεγραφήματος η περί ης πρόκειται μεραρχία ανέφερεν τούτο, το Γεν. Στρατηγείον του ΕΛΑΣ, όχι μόνον δεν αντέδρασεν, αλλά εδέχθη πλήρως την κατάστασιν και συνεργάσθη κατά ένα τρόπο με τους Γερμανούς.
Την 10 Οκτωβρίου 1943 κατέπαυσαν αι εχθροπραξίαι μεταξύ ΕΛΑΣ αφ’ ενός και Γερμανών και Τουρκαλβανών αφ’ ετέρου. Όλα τα στοιχεία περί της ανακωχής ταύτης είναι κατατιθεμένα εις το ΣΤΡΑΤΗΓΕΙΟΝ ΜΕΣΗΣ ΑΝΑΤΟΛΗΣ. Διαταγές πρωτόκολλα και τηλεγραφήματα, αποδεικνύοντα την προδοτικήν ταύτην πράξιν, είναι κατατιθεμένα. Έτσι καθ’ ην στιγμήν το ΕΑΜ μας συκοφαντεί, ότι συνεργαζόμεθα με τους Γερμανούς, αυτό υπογράφει ανακωχήν. Καθ’ ην στιγμήν το ΕΑΜ μας επιτίθεται, η επίθεσις του συγχρονίζεται με την επίθεσιν των Γερμανών. Την σκοτεινήν αυτήν ιστορίαν θα την μάθει εις όλας του τας λεπτομέρειας ο Ελληνικός Λαός. Θα χυθεί πλήρες φως και τότε θα αποδειχθή ποιοι είναι οι προδόται.»Τα παραπάνω ειπώθηκαν στο συνέδριο του Λιβάνου και ΔΕΝ αντικρούστηκαν από τους 7 παρόντες αντιπροσώπους του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ-ΚΚΕ.
Για το ίδιο θέμα ο συνταγματάρχης Κρις Γουντχάουζ (Chris Woodhouse) αρχηγός της συμμαχικής αποστολής, στο βιβλίο του «Μήλο της Έριδος», σελ. 254 γράφει:
«και μόνο η πιο φοβερή κατηγορία απ’ όλες αποσιωπήθηκε. Είχε αποκαλυφθεί τυχαία από τον αρχηγεύοντα της ΣΣΑ, ότι οι εκπρόσωποι του Ερυθρού Σταυρού, τους οποίους είχαν στείλει οι Γερμανοί στα βουνά για να κανονίσουν ανακωχή με τους αντάρτες είχαν αποτύχει με τον Ζέρβα, αλλά είχαν επιτύχει με ένα σχηματισμό του ΕΛΑΣ.
Η απόφαση ανωτάτης αρχής, να μη δοθεί δημοσιότητα σ’ αυτή την ανοησία ίσως να υπαγορεύτηκε από το ανησυχητικό γεγονός, ότι ένας Βρετανός αξιωματικός είχε αναμιχθεί σε παρόμοιες ανορθόδοξες διαπραγματεύσεις με τους Γερμανούς στην Αθήνα».Για να δούμε τι γράφει και ο Ελευθέριος Σταυρίδης «Τα παρασκήνια του ΚΚΕ», σελ. 532 για το ότι ΔΕΝ έθιγαν οι αριστεροί τους Γερμανούς!
ΟΙ ΓΕΡΜΑΝΟΙ ΕΝΘΟΥΣΙΑΣΜΕΝΟΙ ΜΕ ΤΗΝ ΥΠΕΡΙΣΧΥΣΗ ΤΩΝ ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΩΝ
Αυτονόητον είναι ότι η υποταγή του αντάρτικου κινήματος εις το ΚΚΕ προεδίκαζεν ήδη ότι το κίνημα θα υφίστατο σαφή εκτροπή της κατευθύνσεώς του. Και από κίνημα εθνικής απελευθερώσεως θα μετεβάλετο εις κίνημα όχι κατά των κατακτητών Γερμανών και Ιταλών πλέον, αλλά προς επιβολήν κομμουνιστικού καθεστώτος εν Ελλάδι, μετά την λήξιν της Κατοχής, εφ’ όσον δεν θα υπήρχεν εν αυτή εθνικός στρατός δια να αμυνθή του ελευθέρου αυτής καθεστώτος.
Και είναι γνωστόν ότι ο ΕΛΑΣ ενώ πλείστα όσα κατά Ελλήνων έπραξε , σχεδόν ουδέποτε ηνώχλησαν τους Γερμανούς, με τους οποίους είχεν σχεδόν πάντοτε ανομολόγητον ανακωχήν μέχρι του σημείου ώστε ο πολύς Σβαίρμπελ, ο Γερμανός διευθυντής του Γραφείου Τύπου, να λέγη ότι ευτυχώς που επεκράτησαν εις το κίνημα αντιστάσεως των βουνών οι κομμουνισταί, οι έχοντες άλλους σκοπούς, σκοπούς στρεφομένους κατά της Ελλάδος, και εννοούν να κρατούν τας δυνάμεις των ανέπαφους κατά της Ελλάδος, και εννοούν να κρατούν τας δυνάμεις των ανέπαφους δι εκείνην την ώραν και δεν θίγουν τους Γερμανούς!
«Εάν, προσέθηκε, το κίνημα αυτό ευρίσκετο εις χείρας εθνικοφρόνων, αξιωματικών Ελλήνων, τότε θα χρειαζόμεθα τουλάχιστον 8 μεραρχίας γερμανικάς δια να κρατήσωμεν την Κατοχήν, και επειδή δεν τας έχομεν τώρα (αυτά τα έλεγε το 1943) θα έπρεπε να εγκαταλείψωμεν την Ελλάδα!»
Και καπάκι:
ΔΕΝ ΕΘΙΓΑΝ ΤΟΥΣ ΓΕΡΜΑΝΟΥΣ
Χαρακτηριστικόν παράδειγμα έχω ν’ αναφέρω την περίπτωσιν που μου αφηγήθη αξιόπιστος φίλος μου: Εταξίδευε με την ωτομοτρίς εις Πελοπόννησον. Μέσα εις αυτήν ήσαν και δυο Γερμανοί αξιωματικοί. Εις κάποιον μικρόν σταθμόν πέραν του Πύργου Ηλείας, μπήκαν μέσα εις την ωτομοτρίς τρεις ένοπλοι, ως αστακοί αντάρται. Εζήτησαν να ελέγξουν τας ταυτότητας όλων. Οι Γερμανοί αξιωματικοί εχλώμιασαν. Επερίμεναν ή να τους τυφεκίσουν ή να τους απαγάγουν μαζί των. Έμειναν ακίνητοι, ξεροί εις τη θέσιν των. Οι αντάρται έκαναν τον έλεγχον των Ελλήνων επιβατών και επήραν μαζί τους τρεις εμπόρους, ίσως διότι έκριναν ότι αυτοί θα έφερον χρήματα μαζί των. Επέρασαν μπροστά από τους Γερμανούς αξιωματικούς χωρίς να πουν ούτε λέξιν! Μόλις τους είδαν έκαναν πως δεν τους βλέπουν! Κατέβηκαν από την Ωτομοτρίς και έδωσαν διαταγήν να συνεχίση το ταξίδι της, φυσικά μαζί με τους Γερμανούς αξιωματικούς, οι οποίοι, κατάπληκτοι δια την σωτηρία των, ηρώτων τους άλλους επιβάτας μήπως αυτοί που μπήκαν δεν ήσαν αντάρται!
Τοιούτου είδους αντίστασιν κατά των Γερμανών έκανε ο ΕΛΑΣ.
Διατί τόσον ευκόλως το ΚΚΕ κατόρθωσε δια του ΕΑΜ να προσεταιριθή μέγαν όγκον μαζών και δια του ΕΛΑΣ να επιβληθή επί του ανταρτικού κινήματος, το οποίον, ως είπομεν, δεν ήτο έμπνευσις και πρωτοβουλία δική του; Απλούστατα διότι τα άλλα κόμματα της χώρας «διαλυθέντα» επί Μεταξά νομικώς, συνέχισαν να υπάρχουν «εν διαλύσει» και κατά την Κατοχήν. Αντιστάσεως μη ούσης λοιπόν το ΚΚΕ έκανε τη δουλειά του! Και όχι μόνον αυτό, αλλά την έκαμε και με εθνικιστικά συνθήματα, συνθήματα τα οποία δεν ανήκον εις αυτό, αλλ’ εις τα εθνικόφρονα κόμματα, όπως η απελευθέρωσις της χώρας από τους κατακτητάς!
Ο «ήρωας» Βελουχιώτης είναι ΣΑΦΕΣΤΑΤΟΣ και ΚΑΤΗΓΟΡΗΜΑΤΙΚΟΣ. ΑΔΙΑΦΟΡΕΙ για τους Γερμανούς και ενδιαφέρεται για τον ΕΔΕΣ! Στις 20 Οκτωβρίου 1943 δίνει τη διαταγή:
ΓΕΝΙΚΟΝ ΑΡΧΗΓΕΙΟΝ
Προς την ΥΙΙΙ Μεραρχίαν Χαλίκι
Ως υπεύθυνος διαχειριζόμενος το ζήτημα της εκκαθαρίσεως της ΕΔΕΣ επί των υμετέρων ενεργειών έχω να παρατηρήσω:
α) Πολιτικής και από στρατηγικής και τακτικής άποψης του πόλεμου μας εναντίον του εσωτερικού (Ζέρβας - Αντίδραση) και εξωτερικού (Γερμανοί) εχθρού, η ενέργεια σας να αποσύρετε τις εναντίον του δυνάμεις για να συμπτύξετε και προβάλετε αντίσταση προς Μέτσοβον ενεργούντες Γερμανούς, είναι απολύτως εσφαλμένη και ασύμφορος.
β) Κατά την γνώμη μου είναι χίλιες φορές προτιμότερο να διανοίξουν οι Γερμανοί την οδόν Ιωαννίνων - Μετσόβου - Καλαμπάκας, παρά να εξακολουθήσει υφιστάμενος ο ΕΔΕΣ, έστω για μια εβδομάδα ακόμη.
γ) Γι' αυτό εντέλλομαι όπως άμα λήψει παρούσης διατάξητε αμέσως τον Καβαλάρη, απαλλασσόμενου του εφεδρικού και συμπληρωμένης της δυνάμεως του δια δυνάμεων ενεργού ΕΛΑΣ, ώστε να έχει 300 άνδρας τουλάχιστον, να κινηθή ταχύτατα προς θέση Πλάκα εκείθεν δράση εναντίον Εδεσιτών, λαμβάνων επαφήν με τα υμέτερα τμήματα και υπό τας διαταγάς μου, του λοιπού αποτελούσης της δυνάμεώς του μέρους του υπ' εμέ ανεξαρτήτου εκκαθαριστικού συγκροτήματος.
Αναφέρατε δια του ιδίου συνδέσμου λήψιν παρούσης και έναρξιν εκτελέσεως.
Ώρα 2.30'
Καλαρύτες 20 - Χ – 43
ΑΡΗΣ ΒΕΛΟΥΧΙΩΤΗΣ
1000 φορές προτιμότερο να περάσουν οι Γερμανοί! Μιλάμε για τέτοιο «ΗΡΩΑ»! Και «να προβάλετε αντίσταση προς Μέτσοβο ενεργούντες Γερμανούς, είναι απολύτως εσφαλμένη και ασύμφορος»!
Αρχεία:
Μην μπερδεύουμε τα πράγματα. Ναι, να είμαστε επιφυλακτικοί γενικά σε αρχεία, αλλά άλλο πράγμα τα Στρατιωτικά Επιχειρησιακά Αρχεία της Βέρμαχτ, και άλλο πράγμα τα Αρχεία της Γερμανικής Υπηρεσίας IC του Ψυχολογικού Πολέμου του Χίτλερ, που είχε την αρμοδιότητα ο υπουργός Προπαγάνδας Γιόζεφ Γκαίμπελς με προϊστάμενο της υπηρεσίας τον Βέντε.
Το μοναδικό στοιχείο που υπάρχει στα Γερμανικά αρχεία της IC για τη δράση του ΕΛΑΣ είναι η με αριθμό 372/44 απόρρητη «έκθεση» που αναφέρεται στο διάστημα από 15/11/43-18/1/44 (65 μέρες) που αναφέρει ότι ΚΑΜΙΑ ενέργεια δεν ανέπτυξαν τα τμήματα του ΕΛΑΣ εναντίον των Γερμανών και ούτε τον μικροπόλεμο των παρτιζάνων δεν κάνουν!
Γενικός Στρατιωτικός Διοικητής
Γενικός Στρατιωτικός Διοικητής Νοτιοανατολικής Ευρώπης – Αρχηγείο ομάδας στρατιών Έψιλον. Τμήμα 1-10/ΑΟ Αριθμός 372/1944 ΑΠΟΡΡΗΤΟΣ.
Δελτίον Πληροφοριών για την κατάσταση του εχθρού.
ΟΙ ΑΝΤΑΡΤΙΚΕΣ ΜΟΝΑΔΕΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
Γενικό Αρχηγείο 18 Γενάρη 19448. ΔΡΑΣΗ ΤΩΝ ΑΝΤΑΡΤΙΚΩΝ ΜΟΝΑΔΩΝ
Οι κύριες δυνάμεις του ΕΛΑΣ εξακολουθούν να είναι μπλεγμένες στον αγώνα εναντίον των μονάδων του Ζέρβα, ενώ δεν έχουν συνέλθει ακόμα από τα δικά μας πλήγματα των εκκαθαριστικών επιχειρήσεων και υποφέρουν ακόμα και τις κακουχίες του χειμώνα. Κάτω απ’ αυτές τις συνθήκες καμμία απολύτως δράση δεν ανέπτυξαν τελευταία εναντίον μας κι ούτε καν τον αναμενόμενο μικροπόλεμο των παρτιζάνων δεν κάνουν. (Βάσος Μαθιόπουλος , «Εθνική Αντίσταση και οι σύμμαχοι», σελ. 433)
Οι απόψεις του ιστολογίου δεν συμπίπτουν απαραίτητα με το περιεχόμενο του άρθρου
Δημοσίευση σχολίου